In de buurlanden Kenia en Tanzania is men al een aantal jaar lekker op weg met het inzetten van biologische bestrijders. De overheid van Uganda vindt het invliegen van vreemde beestjes, schimmels en bacteriën nog steeds heel eng. Ze zitten namelijk niet te wachten op mogelijke verstoring van het lokale ecosysteem door geïmporteerde beestjes… Is dit de echte reden? Of hebben er bepaalde mensen belangen in de huidige handel van tuinbouwchemie? Ondanks het internationale en wetenschappelijke karakter van de grote bio-bedrijven, kunnen wij hier nog niet zomaar beestjes bestellen, invoeren en gebruiken.
De overheid is ondanks het wetenschappelijk bewijs nog niet overtuigd dat import van biologische bestrijders veilig is. Maar voor de bedrijven in Uganda die exporteren betekent het afgesloten zijn van biologische bestrijders een doodsteek. Voor Xclusive Young Plants was dit een reden om zelf aan de slag te gaan met biologie.
Het begon allemaal 2 jaar geleden: Ik deed een bakje koffie op een terrasje in Kampala met een krantje erbij. Terwijl ik over mijn krantje tuur zie ik een opvallende man een grote sprinkhaan uit zijn pakje sigaretten peuteren. Die jonge man bestudeerde deze sprinkhaan aandachtig. Ik vroeg hem waarom hij eigenlijk zo geïnteresseerd was in dit insect, en zo maakten we kennis met elkaar. Zijn naam is Thomas, beroep entomoloog, afkomstig uit Engeland, op vakantie in Uganda. Ik vertelde hem over onze kwekerij en de noodzaak om chemie te vervangen door biologie. Thomas deed al jaren onderzoek naar sluipwespen en reageerde razend enthousiast toen ik hem uitnodigde op de farm. Enkele dagen later begon Thomas voor ons een tijdelijke proef en twee jaar jaagt hij nog steeds op insecten op ons bedrijf.
Thomas is een heel intelligente creatieve wetenschapper die in 2 jaar tijd veel kennis heeft gebracht. Zoals kwekers hun plantjes begrijpen en kunnen sturen, zo is thomas met insecten, schimmels en bacteriën. Hij verstaat zijn vak en juist omdat hij geen tuinbouwachtergrond heeft, denkt hij lekker out of the box. Zo hebben al zijn ideeën er inmiddels toe geleid dat wij goed geld besparen op chemie en ook meteen punten scoren bij MPS. Het grote succes zit ‘m in het inzetten van lokale en verse schimmels, bacteriën en beestjes. Dit in combinatie met allerlei mechanische foefjes om insecten te vangen of te verjagen.
We zien dat onze eigen inheemse middelen gewoon een stuk beter groeien dan de geïmporteerde. We maken het vers van de pers, lekker jong, fris en met veel groeikracht. Over het hele land verzamelen we grondmonsters die wij vervolgens isoleren en determineren. De schimmels met de juiste eigenschappen, daar doen we dan een reeks proeven mee. De proeven worden uitgevoerd in een laboratorium, maar ook in de kwekerij. Aangezien we honderden verschillende rassen en soorten kweken, testen wij zodoende heel wat af.
Wat wij proberen uit te vinden over de lokale middelen loopt uiteen. Op welke manier gaat het de plaag te lijf? Bij welke concentratie is het schadelijk voor de plant? Hoe kun je de bio-bestrijder vermeerderen en bewaren? Hoe is de interactie met bestaande erkende spuitmiddelen? Hoe efficiënt werkt het en wat is de kostprijs? Wat kan wel of niet samen in een cocktail? En ga zo maar door. Het documenteren van al deze proeven, processen en resultaten is een heel karwei en vergt veel tijd.
De Ugandese overheid is erg gecharmeerd van onze methode en wil graag met ons verder. In samenwerking met de overheid doen we proeven en onderzoek om bepaalde middelen op den duur commercieel beschikbaar te maken voor de tuinbouw in Uganda. Maar stap één is natuurlijk eerst goed oefenen en in ons eigen bedrijf toepassen.
Achteraf ben ik dus heel blij dat ik destijds die vreemde man met z’n sprinkhaan op het terras aansprak. Wat wij allemaal van Thomas hebben geleerd in de afgelopen 2 jaar is onbetaalbaar. Hij neemt ons mee in zijn wetenschappelijke wereld van beestjes, schimmels en bacteriën. Een dynamische wereld waar wij als plantenkwekers veel van kunnen leren. Moeder natuur zit vol oplossingen, maar die moet je wel eerst ontdekken en gaan begrijpen. In 2017 gaan we met Thomas hopelijk weer grote stappen maken op het gebied van biologische bestrijding.
Het klinkt misschien wat vreemd, maar een entomoloog op je kwekerij is echt zo’n gek idee nog niet.
