Bij de waterschappen Rijn en IJssel en Vechtstromen constateren dat 2019 net zo droog is als de recordjaren 2018 en 1976. Door het wisselvallige weer verschillen de gevolgen van de droogte per regio sterk. In de regio’s Achterhoek en Twente is het neerslagtekort het grootst van Nederland.
Landelijk gezien ligt het neerslagtekort op dit moment op 176 mm. Het langjarig gemiddelde voor eind juli is ca. 100 mm, maar in 2018 en 1976 was het neerslagtekort eind juli zo’n 250 mm. Die waarde is nu wederom actueel in het oosten van Nederland. Sterker, in Twente en de Achterhoek is het neerslagtekort het grootst: 269 mm in Twente en 242 mm in de Achterhoek.
Afhankelijk van neerslag
In het oosten en zuiden van het land is de afgelopen weken aanhoudend minder neerslag gevallen dan in de rest van Nederland, terwijl zij afhankelijk zijn van neerslag voor hun watervoorziening. Er is namelijk geen aanvoer vanuit de rivieren en kanalen mogelijk op deze hoge zandgronden. Het aantal beken dat droogvalt neemt toe. Neerslag is nodig om tot verbetering van de situatie te komen.
Ook de grondwaterstanden in het zuiden en oosten, die voor deze tijd van het jaar al zeer lagen waren, nemen verder af. Dit komt mede door de warmte van week 30.
Gevolgen voor landbouw en natuur
Het grote en nog steeds toenemende neerslagtekort heeft in deze regio’s in de Achterhoek en Twente grote gevolgen voor de landbouw en natuur. Zo zijn er onttrekkingsverboden ingesteld uit oppervlaktewater en zijn er in de omgeving van kwetsbare natuurgebieden ook onttrekkingsverboden voor grondwater om de natuur te beschermen.
Hein Pieper, dijkgraaf waterschap Rijn en IJssel en vicevoorzitter Unie van Waterschappen: „Sinds 18 juli is het al verboden om water te halen uit beken, rivieren en vijvers om bijvoorbeeld te sproeien. Ook mag er geen grondwater opgepompt worden in twee kwetsbare natuurgebieden: Stelkampsveld en de Zumpe. Rijn en IJssel blijft er alles aan doen om het water zo lang mogelijk vast te houden en de regen die er valt op te vangen, zodat deze in de grond kan trekken.”
Droge strook
Reinout van den Born van MeteoGroup laat weten dat de Achterhoek en Twente behoren tot de droogste plekken van Nederland. In ons land waait gemiddeld een zuidwestelijk wind. Achter het Kempisch plateau, een verhoging in het landschap in België, daalt die wind Nederland in. Ze warmt dan gemiddeld gesproken op en verliest daarbij vocht. Dit is de verklaring voor de droge strook in de Achterhoek en Twente die verder naar het noordoosten liggen.
Nederland wordt steeds natter
Klimaatverandering heeft er volgens Van den Born voor gezorgd dat het in heel Nederland, en ook in de Achterhoek, gemiddeld gesproken natter is geworden. Dat geldt vooral het winterhalfjaar en in delen van het land ook het zomerhalfjaar. Omdat de Achterhoek verder van zee ligt en gemiddeld gesproken meer een landklimaat heeft, merk je daar dat zomereffect minder. De afgelopen twee jaar is het in het oosten van Nederland sowieso erg droog, stelt de weerkundige. „Maar dat is dan weer een gril van het weer bij ons.”