Een van mijn klanten combineert van oudsher zijn kwekerij met een bedrijf dat zich richt op grootschalig groenonderhoud. Aan die combinatie kent hij veel voordeel toe omdat zijn medewerkers voortdurend te maken hebben met de afnemers van de kwekerij. Op die manier weet hij als kweker wat er in de markt leeft en gewenst wordt.
Daarbij verzucht hij wel in toenemende mate dat het vroeger allemaal wat handiger en soepeler ging. „We regelden en bedachten toen oplossingen gedurende het werk in overleg met de particulier, de opzichter van de gemeente of Rijkswaterstaat. Tegenwoordig moeten we een bestek uitspellen tot achter de komma nauwkeurig, en inschrijven. Als dan tijdens het werk blijkt dat het niet past of klopt, moet er alsnog worden aangepast. Dan blijkt wel eens dat ze het ook zelf allemaal niet weten.”
Hij vroeg mij voor de beoordeling van een dergelijk bestek specifiek te kijken naar een voorwaarde die hij de ’onkruidclausule’ noemde. In hoofdlijnen gaf het bestek weer dat er eerst moest worden aangeplant. Gedurende het jaar moesten de planten worden verzorgd. Daarnaast moesten perken, boomspiegels en verhardingen onkruidvrij gehouden worden.
„Wat is onkruid”, was vervolgens mijn vraag. „Dat is een goeie”, was zijn rappe antwoord.
Onkruid wordt wellicht gevormd door planten die op een plaats groeien, waar ze niet worden gewenst. Dat lijkt de meest voor de hand liggende definitie van onkruid.
De vraag is echter wat je in zo’n geval mag doen met bijvoorbeeld beschermde inheemse planten. Weliswaar is sinds 1 januari 2017 de beschermde status van de inheemse flora behoorlijk beperkt, maar er zijn toch nog wel wat plantensoorten die je niet zomaar mag omleggen.
Verder gebeurt het wel dat met de aanvoer van zand of planten andere plantensoorten meekomen, die je er liever niet bij hebt. Zo had deze klant ooit te maken gehad met een onderhoudsbestek van een talud dat was opgehoogd met zand waar Japanse duizendknoop in zat. Alle bestrijdingsmethodes ten spijt, maar op het einde van het onderhoudscontract was de duizendknoop de winnaar.
Onze conclusie was dan ook dat een onkruidclausule kan werken, mits de inhoud van een dergelijke voorwaarde goed is uitgedacht.