„Tussen 2009 en 2015 was het een groot drama. Ieder jaar ging de omzet 10% naar beneden. De afgelopen drie jaar ging de omzet elk jaar met 10% omhoog”, luidde het stellige antwoord van azalea- en camelliakweker Paolo Zacchera toen ik hem op Myplant & Garden vroeg hoe het met zijn bedrijf gaat. Italië lijkt langzaam uit het dal te kruipen.
Ik schrijf bewust ‘lijkt’, omdat het na een dagje Italië te opportuun is om stelling te nemen over de economische staat van de laars van Europa. Met andere woorden: ik heb de thermometer in het land gestoken, maar het is nog te vroeg om hem eruit te halen.
Dat de Italiaanse economie en politiek gespreksonderwerpen op Myplant & Garden zijn, dat is een ding dat zeker is. Italië wordt immers sinds vorig jaar geleid door een coalitie van de Vijfsterrenbeweging uit het Zuiden en Lega Nord uit het Noorden. Deze populistische partijen hebben zo hun eigen methoden om Italië, dat de crisis van 2008 tergend langzaam te boven lijkt te komen, uit het dal te trekken. En daarbij lapten ze in ieder geval een EU-regel aan hun laars. Het tekort op de begroting, die ze in Brussel voorlegden, was te hoog, volgens de EU-normen. Ze moesten terug naar de tekentafel. Met name Nederland blies nogal hoog van de toren om de Italianen aan de regels te laten voldoen.
Bont gezelschap
Tot zover economie en politiek. Laat ik in deze blog nog een paar regels wijden aan de tour die ik met journalisten uit heel veel verschillende landen vandaag ondernam langs Italiaanse standhouders. Het was een bont gezelschap dat we aandeden. Boomkwekers, kamerplantentelers, een bonsaikweker, pottenfabrikanten, een grasteler en een rozenveredelaar.
Ik vond toch wat overeenkomsten. Ik las recent dat de meeste Italiaanse sierteeltbedrijven kleinschalig zijn. De bedrijven die wij aandeden zijn ‘huge’. Een voorbeeld. Floramiata dat tropische planten teelt als spathiphyllum, calathea, schefflera, phalaenopsis en anthurium, heeft maar liefst 127 ha productie. Leuk feitje: de 30 ha kassen worden verwarmd met geothermie. Het woord ‘duurzaam’ kwam terecht uit de monden van Enrico Barcella en Marco Cappellini, want zij hebben geen CO2 uitstoot.
Xylella
Een tweede voorbeeld: Sicilia Verde teelt op 70 ha citrusbomen en olijfbomen. De bomen gaan heel Europa door. Van een deel van de bomen zijn de vruchten zelfs eetbaar. En hoe zit het met die olijfbomen? Geen last van xylella? Nee, absoluut niet, werd mij verzekerd. Dat is in Puglia wel het geval, maar in Sicilië niet. Met een certificaat van de autoriteiten kunnen ze gewoon geëxporteerd worden.
Een ander voorbeeld van schaalgrootte: Vannucci Piante in Pistoia. Een megabedrijf van 650 ha met bomen en struiken en dan zijn er nog 100 telers die op contract voor hen telen. Gaat dat goed? Ja, hoor vertelde Andrea Cairdelli. Vannucci hanteert strikte standaarden waar telers aan moeten voldoen.
Nog eentje dan: Coplant teelt in Canneto op 100 ha planten en bomen. Een typisch familiebedrijf, leerde ik. Zeven familieleden zijn werkzaam in het bedrijf. En dat is naast schaalgrootte een tweede overeenkomst met de andere bedrijven die we bezochten op Myplant & Garden; het zijn echte familiebedrijven.
Historie
Een derde overeenkomst is overigens dat de bedrijven historie hebben. Vannucci bijvoorbeeld is maar liefst 80 jaar oud. Logisch dat ze hun wortels in een ver verleden hebben. Schaalgrootte bouw je niet van de ene op de andere dag op. Dat geldt ook voor Floramiata. Dat bedrijf in Piancastagnaio startte in de jaren tachtig toen de kwikzilvermijnen in de regio hun deuren sloten. Zo konden ze de mensen werk bieden. Vandaag de dag zijn er kleinkinderen van mijnwerkers werkzaam.
Ik eindigde de dag met het bijwonen van een award-uitreiking. De verwachtingen waren bij Nederlandse kwekers hooggespannen. Alle prijzen gingen hun neus echter voorbij. Hoe dat kon gebeuren? Nederland heeft te hoog van de toren geblazen toen de Italiaanse premier Giuseppe Conte de begroting in Brussel voorlegde en nu namen de Italianen wraak, luidde de verklaring van de kwekers toen we even later op het Holland-paviljoen een drankje dronken.
Moraal van de eerste dag? Mark Rutte moet gewoon niet zo bijdehand doen tegen Italië.
