Innoveren in precisieboomteelt

Yannick Smedts is blij verrast met het winnen van de VIAS Data Innovation Award 2018. De automatiseringsman van Boomkwekerij Fleuren blijft nuchter en gaat verder met het innoveren in precisieboomteelt.

„We zijn net onderweg”, zegt Yannick Smedts over de toepassing van precisietechnieken in de vruchtboomteelt van Fleuren. De jury van de VIAS Data Innovation Award 2018 denkt er anders over en is in haar rapport lovend over Smedts. ’Hij zet vroegtijdig in op technologie, zelfs op momenten dat anderen binnen de sector daar nog terughoudend in zijn’, aldus de jury die Smedts bovendien ’een enthousiaste motor van innovatie’ noemt.
In de beoordeling heeft ook kennisdeling meegeteld. Smedts deelt zijn kennis en ervaring met precisietechnieken graag met andere kwekers. „We kunnen wel alles voor onszelf houden, zo van ’alleen ben je sneller’. Maar ’samen kom je verder’. Ik houd wel van discussie met anderen, waarom iets wel of niet zou kunnen werken. Daar leer ik ook van.”
Voor de prijs was Smedts met negen andere innovatoren uit de wereld van landbouw, voeding en groene ruimte genomineerd. Bij de uitreiking presenteerde elke genomineerde zichzelf. Smedts had een eigen decibelmeter meegenomen, om de geluidssterkte van elk applaus te meten. Hij was verrast toen het grootste applaus voor hem bleek.
De decibelmeter was voor de grap gekoppeld aan WolkyTolky, een weerstation dat Smedts samen met studenten en een engineersbureau in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Het station kan allerlei data zowel analoog als digitaal meten. Er zit ook gps-locatie op, „dus bij diefstal weten we precies waar het station staat”, zegt Smedts lachend. Ook is er een app aangekoppeld. „Een simpele app, die stuurt een alarmpje voor elke sensor.”
Fleuren werkt sinds begin 2018 met WolkyTolky, momenteel staan er negen stations verspreid over de percelen vruchtbomen (inclusief eentje op de kwekerij in Servië). Het gaat telkens om de droogste plek van een perceel, die aan de hand van bodemscans is bepaald. „De locatie is afhankelijk van de teelt, voor ons is de vochttoestand van een perceel belangrijk.”

WolkyTolky is ook beschikbaar voor andere bedrijven; totaal is nu een dertigtal stations in bedrijf. Fleuren houdt ook het bodem scannen niet voor zichzelf; het biedt hiervoor een dienst aan die per vierkante meter de bodemvruchtbaarheid in kaart brengt, waarna variabel bemesten mogelijk is.
Bij Fleuren is Smedts de laatste jaren ook bezig met de ontwikkeling van lichte machines, om autonoom te kunnen werken tussen de vruchtbomen. Dat autonoom oftewel gerobotiseerd rijden staat even op een laag pitje, want eerste prioriteit is een goed werkende schoffelmachine. Het zou eerst een eenrijige worden, maar nu wordt de machine vierrijig omdat er gps op komt. „De investeringskosten in gps op een eenrijige zijn bijna net zo hoog als op een vierrijige”, verklaart Smedts.
Het laatste prototype is een driewielige machine van 1.000 kg. Dat is een lichtgewicht vergeleken met de portaaltrekker waarmee Fleuren tot dusver schoffelt. De banden van het prototype zijn plat en breed. Het loopvlak is dus groter dan van een trekkerband. „Dus het draagvermogen is ook direct groter.”
Als het schoffelen goed in de praktijk werkt, is Fleuren van plan totaal drie van zulke lichte machines in te zetten. „Dan kunnen we op onze hele kwekerij de bodemdruk ontlasten”, vertelt Smedts. „Daarna gaan we bekijken hoe we de machines ook kunnen inzetten voor kwaliteitswerk: werk waar we normaal een keer extra door de bomen moeten, zoals het rechtzetten van een boom die scheef staat.” Een volgende stap is dan autonoom rijden.
In een plaatje van precisieboomteelt passen ook drones. Daar is bij Fleuren al van alles mee gedaan, voornamelijk het maken van foto- en filmmateriaal van de bomen en werkzaamheden. Smedts gaat nog bekijken hoe drones verder zijn in te zetten. „Bijvoorbeeld het tellen van bomen vanuit de lucht, zodat je snel en precies de voorraad weet en ook eventuele uitval.”

Met een drone zijn ook groeiverschillen te zien op een perceel. „Maar als je verschillen ziet is het achteraf: je kunt er niets meer aan doen”, aldus Smedts. „Ons idee is om bodemscans in combinatie met drones te gebruiken. Dan kun je mogelijke groeiverschillen vooraf al zien en daarop inspelen met bijvoorbeeld een variabele bemesting. De bodem blijft toch altijd de basis voor je teelt en wat je er allemaal doet.”