“Ik moet u iets ernstigs vertellen”, zei een trillende stem. Meteen stond ik op scherp. Niet dagelijks begint een telefoongesprek met een onbekende op zo’n manier. “Mijn vrouw en ik gaan uit elkaar na 29 jaar huwelijk want zij heeft de scheiding aangevraagd.” Stamelend kwam erachteraan: “Ze vindt dat de koek op is en de kinderen zijn het huis uit.”
Zijn vrouw had hem de dag ervoor geëmotioneerd verteld een punt te zetten achter hun huwelijk. Daarbij had ze meteen een brief overhandigd van haar advocaat. Daarna was zij binnen een uur met wat bagage vertrokken. Ze kon tijdelijk haar intrek nemen bij een familielid, zo bleek.
Toen ik bij hem aankwam, liep hij wat rond op z’n kwekerij. Hij was door het plotselinge gebeuren volledig uit het veld geslagen. Tijdens ons telefoongesprek had ik gevraagd de nodige stukken klaar te leggen. Die leverden mij al enige informatie op. Het eigendom van de kwekerij en de woning stonden volledig op zijn naam. De kwekerij was in gebruik en genot ingebracht in de man-vrouwmaatschap. Tevens waren er huwelijkse voorwaarden…
De akte van huwelijkse voorwaarden gaf aan dat zij geen gezamenlijk vermogen konden hebben. Voor de kweker leek dat gunstig. Echter het venijn zat in de staart van deze akte. Daarin was een verrekenbeding opgenomen voor het geval het huwelijk zou eindigen door echtscheiding of door overlijden. Dan moest er verdeeld worden alsof sprake was van een gemeenschap van goederen.
Dat betekende dat mevrouw tenminste recht had op de helft van de waarde van het totale vermogen. Simpelweg uitgelegd, was het gevolg dat de kweker in dit geval de helft van zijn eigendom van haar moest terugkopen! Dat de voorwaarden zo uitpakten, was nooit de bedoeling geweest van de kweker.
Een verrekenbeding is veelal bedoeld om de nadelen van een faillissement of van de erfbelasting tijdens het huwelijk in te dammen. Als mevrouw failliet zou gaan, zou zijn vermogen daaronder niet lijden. Gezamenlijk vermogen was er immers niet. Bij overlijden van één van de twee zou door het verrekenbeding het vermogen gelijk worden verdeeld. Daarop zou dan de grote vrijstelling voor de erfbelasting van toepassing zijn. Zo ver is het dus allemaal niet gekomen.
De kweker was er niet op berekend dat het verrekenbeding zo averechts voor hem kon uitpakken. Kortom, overweeg een wijziging van uw huwelijkse voorwaarden als daarin wellicht een wat u betreft te ruim verrekenbeding staat.
