De naderende zuiveringsplicht voor restwater uit kassen leidde in het Boskoopse Kwekerscafé tot veel vragen en een enkele boze reactie.
„Die mannen van LTO Glaskracht maken afspraken met EZ over de zuiveringsplicht, en wij boomkwekers zitten met de gebakken peren”, reageerde een kweker furieus na de uitleg van Erwin Haveman (LTO Noord) over de achtergronden van de zuiveringsplicht.
Normoverschrijdingen van middelen in oppervlaktewater zijn een aanleiding van de zuiveringsplicht. „In het Westland waren wel 1.200 overschrijdingen, in het Boskoopse maar 7”, ging de kweker verder. „Dit hele proces klopt gewoon niet. Maak er een rechtszaak van!”
’Geen druppel lekken’
Haveman wees erop dat de zuiveringsplicht niet veranderd kan worden; per 1 januari 2018 gaan de nieuwe wettelijke regels in. De LTO Noord-man adviseerde dringend om waterstromen per bedrijf in kaart te brengen. „Overal waar een druppel doorheen loopt, moet je kunnen verantwoorden. Er mag geen druppel uit je systeem lekken.”
LTO Noord kan de noodzakelijke bewijslast voor nullozing per bedrijf verzorgen: dat kost €450 voor leden en €900 voor niet-leden. „Per bedrijfslocatie”, aldus Haveman, „en anders bieden wij u een maatwerkoplossing aan.”
’Geldt wel of niet voor Roll-Air?’
De uitleg van Peter Groen (Hoogheemraadschap van Rijnland) over de regels riep veel vragen op. „Vaste opstanden van glas of kunststof vallen onder de regels, maar een rolkas niet.” Daarop vroegen kwekers of een Roll-Air-kas of een andere cabriokas nu wel of niet onder de regels valt. „We zoeken het uit.”
„Als je roltafels in de kas hebt, mag je dan wel spuiten terwijl er middel op de grond kan vallen?”, vroeg een andere kweker. Dat mocht toch al niet meer, wezen collega’s hem erop. „Wat is het onderscheid tussen kweken in de grond en op de grond, als je draineert?”, vroeg weer een ander. Bij substraatteelt moet je drainwater altijd al opvangen, aldus Rijnland.
’Wanneer voor buitenteelten?’
Kwekers wilden ook weten wat een zuiveringsinstallatie kost, en hoeveel capaciteit ze nodig hebben voor 1 ha kas. De capaciteit hangt af van de teelt en de hoeveelheden restwater, aldus LTO Noord. LTO rekent op een gemiddelde kostenpost van €20.000 per bedrijf.
„Op welke termijn gaat de zuiveringsplicht ook voor buitenteelten gelden?”, werd ook nog gevraagd. Volgens Rijnland zijn er „geen indicaties” dat de plicht wordt uitgebreid naar buitenteelten.
Zonder Hoofdlijnenakkoord Waterzuivering geen rendabele teelt mogelijk
In de tweede nota duurzame gewasbescherming van 2013 gaven de toenmalige ministeries van EZ en I&M aan dat volgens hen waterzuivering voor de glastuinbouw de enige optie is om de waterkwaliteit voldoende te laten verbeteren. In reactie daarop (en vooruitlopend op de wetgeving) verschenen er in verschillende wettelijke gebruiksvoorschriften van gewasbeschermingsmiddelen uiteenlopende omschrijvingen van die zuiveringsplicht. Voor elk middel een ander apparaat aanschaffen, was geen reëel toekomstperspectief; even min als het niet meer gebruiken van deze middelen of een beperkt deel daarvan. Voor het behoud van een middelenpakket met werkbare voorschriften en verdere verduurzaming van de sector waren doelgerichte afspraken nodig. Zuiveringsplicht werd daarbij de voorwaarde voor onderlinge afstemming (synchronisatie) van de wettelijke gebruiksvoorschriften en verdere vergroening van het middelenpakket.
De afspraken sluiten tegelijkertijd aan bij het streven van de sector om met de teeltwijze de omgeving zo min mogelijk te belasten. De milieuwetgeving kent een veel gebruikte uitzondering voor glasoppervlakken van minder dan 2500 m². Dat zou echter betekenen dat die geen gewasbeschermingsmiddelen meer mochten gebruiken. Om het middelenpakket (en daarmee de optie voor een rendabele teelt) ook voor die categorie beschikbaar te houden is de zuiveringsplicht ook gaan gelden voor de kleinere glasoppervlakken. De volledige glastuinbouw werkt hierdoor aan een verdergaande vermindering van de milieulast.
Het is belangrijk om de zuiveringsplicht als kans te zien om als sector te ontwikkelen en toch middelen te behouden. De telers die aangeven niet aan de zuiveringsplicht te willen voldoen zetten daarmee het middelenpakket op het spel, ook voor hun collega telers aangezien toelatingen van middelen gelden voor een sector.
Een grote groep telers zal aanspraak kunnen maken op de status nullozing. LTO Noord helpt telers inderdaad bij het aanvragen van deze status en biedt advies welke aanpassingen nodig zijn om deze status aan te verkrijgen.
Bij vorige bijeenkomsten is gebleken dat telers de sector vooruit willen helpen, de wateropgave is er één die iedere teler aan gaat, aanpassingen is nodig vanwege de hoge maatschappelijke druk en telen met een krapper middelenpakket kan de bottelnek zijn voor sommige teelten.
Een half jaar de tijd om als bedrijf te voldoen aan de zuiveringsplicht is inderdaad kort. LTO Noord stelt verschillende documenten beschikbaar via haar website om telers concrete handvaten te geven hoe met deze plicht om te gaan. Voor antwoorden op al uw vragen, advies of het aanvragen van uw status nullozing kunt u tijdens werkdagen contact opnemen met:
Erwin Haveman
ehaveman@ltonoord.nl
06- 53 73 60 17