De Europese Commissie heeft de noodmaatregelen na een vondst of uitbraak van Xylella aangepast. Voortaan hoeven er minder waardplanten te worden vernietigd, en een bufferzone hoeft niet voor alle waardplanten op slot te gaan.
Tot dusver moesten alle waardplanten na een vondst binnen een straal van 100 m worden vernietigd. Bij een uitbraak (als er ook besmette vectoren aanwezig zijn) kwam er tevens een bufferzone met een straal van 5 km. Naar aanleiding van laatste onderzoeken door de EFSA (Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid) en ervaringen bij eerdere EU-uitbraken, heeft de Europese Commissie de noodmaatregelen aangepast.
Vanaf nu moeten alle besmette planten en planten van dezelfde soort binnen een straal van ten minste 50 m worden vernietigd. Betreft het een uitbraak waarbij inperkingsmaatregelen genomen moeten worden, dan komt er een bufferzone van 5 km. Is het een uitbraak waarbij uitroeiingsmaatregelen noodzakelijk zijn, dan is de bufferzone 2,5 km. Is de uitbraak geïsoleerd, zijn er onmiddellijk uitroeiingsmaatregelen genomen en heeft er geen natuurlijke verspreiding plaatsgevonden: dan volstaat een bufferzone van 1 km.
Als er in de besmette zone andere waardplanten staan die vatbaar zijn voor de specifieke Xylella fastidiosa-ondersoort, en deze niet onmiddellijk zijn bemonsterd op aanwezigheid van de bacterie, dan moeten ook die waardplanten binnen 50 m worden vernietigd.
Planten van historische waarde mogen blijven staan
Staan er gespecificeerde planten van historische waarde in de besmettingszone, dan kan de betreffende EU-lidstaat besluiten om die planten niet te vernietigen. Die planten mogen dan wel blijven staan, maar ze moeten wel intensief worden gemonitord en behandeld worden tegen mogelijke vectoren van Xylella (met name spuugbeestjes).
Aanplant en handel gespecificeerde planten
De EU-lidstaat kan ook besluiten dat gespecificeerde planten in de besmettingszone worden geplant. Dan moeten die planten wel zijn gekweekt op locaties die gegarandeerd vrij zijn van Xylella en van vectoren. De planten moeten bovendien van soorten (en cultivars) zijn die resistent tegen Xylella zijn. Ze moeten tevens van kwekerijen komen die de laatste twee jaar bemonsterd zijn en vrijverklaard zijn van Xylella.
Het handelsverkeer van planten in en uit een afgebakende zone (ofwel besmette zone en bufferzone) is gedurende vijf jaar alleen toegestaan: als gespecificeerde planten vooraf zijn getest en vrij bevonden van Xylella, en als die planten zijn gekweekt onder beschermde omstandigheden.
Dit zijn ’gespecificeerde planten’ en ’waardplanten’ in de EU
De EU-regelgeving maakt onderscheid tussen ’gespecificeerde planten’ en ’waardplanten’. Gespecificeerde planten zijn alle soorten die wereldwijd bekend staan als waardplant van Xylella fastidiosa. Waardplanten in de EU zijn soorten die vatbaar zijn voor de Xylella-ondersoorten die in de EU voorkomen.
Foto: EPPO
