Een vriend van mij zit in de financiering en vroeg mij toen we in Afrika gingen ondernemen of ik ook al een exitstrategie had gebouwd? Een exitstrategie? Waarvoor dat? We zijn net begonnen!
Nee zegt hij, je kan via allerlei verzekeringen in de wereld je kapitaal verzekeren. Hij noemde een voorbeeld van short gaan. Ik snapte er toen geen sikkepit van. Zal wel een ‘bankproduct’ zijn. Zodra een bank of een verzekeringsbedrijf over een product gaat praten haak ik af!
In mijn tweede weblog heb ik geschreven over het stelen van geld van onze bankrekening. Hoe is dat nu verder gegaan? Nooit meer iets van gehoord. Ook niet van de klacht bij de bank en ook niet van de aanklacht. Ik ga niet aan dode paarden trekken en heb het er maar bij gelaten.
Heb ik daarna nog positieve ervaringen gehad met banken in Ethiopië? Nauwelijks. Wellicht een leuk bezoek van de mensen van mijn huidige bank. De Zemenbank. De meest moderne bank van Ethiopië met zelfs internetbankieren (alleen kijken dan). Verder is deze bank helemaal leeg. En een bank die leeg is, is als een broodjeszaak zonder… Dat laatste had ik niet mogen zeggen tegen de directeur!
De meeste banken in Ethiopië en ook het banksysteem zijn vergelijkbaar zoals bij ons in de jaren 50 en 60. Hoe ik het kan weten? Als klein kind van 5 ging ik in 1969 naar de plaatselijke Boerenleenbank. Eén van de voorlopers van de Rabobank. Alles ging nog met formulieren aan de balie en je gestorte spaargeld werd meteen bijgestort in je bankboekje. Bijgeschreven door directeur zelf, Banke Piet die ook de organist in de kerk was en de penningmeester van de fanfare. Life was simple.
Land afrekenen
Ooit moest ik het land afrekenen met de lokale boeren waar we EWF-Flowers Plc gingen bouwen. Ik heb toen geprobeerd het geld over te maken naar de lokale boerenleenbank vanaf de bank in de hoofdstad. Na 2 dagen heb ik het opgegeven. Niet mogelijk en die boerenleenbank lag maar 20 km verder. We werden geadviseerd het geld maar cash op te nemen over te brengen naar de provinciale hoofdstad 150 km verderop. Die kon het wel overmaken naar het dorp 20 km van de hoofdstad! Ik ben toen met een koffer vol geld naar de provinciale hoofdstad gereden. Een man met een Kalashnikov zat naast me op de bank.
Transfers
Als je geld wilt overmaken van de ene rekening naar de andere duurt het hier maar liefst 10 dagen. Je brengt je check naar je eigen bank die hem daarna verplicht moet brengen bij de nationale bank die dan even alles wil controleren wat je met je geld gaat doen. Dat is pas bureaucratie zul je zeggen.
Stuwdam
Volgens mij is de echte reden dat de overheid op die manier even 10 dagen nationale cash uit de markt heeft getrokken om een stuwdam te bouwen. Als je geld wilt lenen bij een bank is de bank namelijk verplicht om 28% van het aan jou uitgeleende geld in obligaties te steken van de overheid die daarmee stuwdammen bouwt. Die bouw van de stuwdammen is een enorm project om de elektrische capaciteit van het land te verhogen. Prima initiatief, maar banken hebben daardoor helemaal geen zin meer om geld aan je uit te lenen.
Bankkapitaal
Als reactie op de problemen in de wereld met banken zijn de kapitaaleisen heel sterk verhoogd van alle commerciële banken. Banken moeten dus geld ophalen en sparen. En je raad het nooit waar ze dat mogen stallen. Ze zullen er wel dammen mee bouwen?
Veel maatregelen zijn ook bedoeld om de economie mee af te remmen en de inflatie te beperken. Ik ben geen macro-econoom maar dat lijkt mij de voornaamste oorzaak. Als alle maatregelen bij elkaar nog niet genoeg zijn, dan wordt er wel eens vanuit de overheid een financieringsstop afgekondigd. Voor hoelang? Dat weet je nooit. Dus midden in de afhandeling van je contract kan het zomaar gebeuren dat je alsnog niks krijgt.
Alles bij elkaar om gek van te worden. De eerste lening die we ooit afsloten is maar voor 60-70% uitbetaald. Nadat het contract klaar was, was er al meteen een probleem en kregen we maar 20%. De rest zou later wel een keer komen. Toen de laatste betaling binnenkwam moesten we de eerste alweer gaan aflossen. Dat laatste ging wel allemaal volgens contract.
Hoe gaat het dus nu met ons en de financiering met lokale valuta? Niet of nauwelijks zou ik zeggen. Het is nagenoeg onmogelijk om uit te leggen wat een stekbedrijf doet en voor een financiering voor uitbreiding sta ik dus in mijn onderbroek. Ben ik alsnog short gegaan!
Gelukkig gaat de Rabobank de Development Bank of Ethiopië (DBE) helpen. Vorige week waren ze op bezoek bij onze bedrijven. Ik wil ze graag helpen maar de Rabobank zal een enorm cultuurverschil tegenkomen en met zaken te maken krijgen waarvan ze in Nederland nog nooit gehoord hebben en ook niet van willen horen.
Volg Wim Steeghs ook op Twitter
