Britse sector sluit Brexit-deal nog steeds niet uit

In de Nederlandse sierteeltexport leeft nog altijd het gevoel dat er geen deal komt tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU, dat er sprake zal zijn van een harde Brexit. Het Britse bedrijfsleven lijkt er echter iets milder over te denken, zo bleek donderdag op de Nederlandse ambassade in Londen. Wat de deal ook wordt; er zijn nog ingewikkelde vragen onbeantwoord.

Landbouwraad Tim Heddema en zijn team op de ambassade hadden een dag georganiseerd met allerlei presentaties en discussies over de Brexit. De dag was al gepland voordat bekend werd dat het Britse parlement op 15 januari gaat stemmen over de Brexit-deal met de EU.

De dag in Londen ging specifiek over de sierteelt, dus boomkwekerij, bloemisterij en bloembollen. Vanuit Nederland waren Henk Westerhof (handelsbond Anthos) erbij, Matthijs Mesken (VGB), ondernemers Jan de Vries (Boot & Dart Boomkwekerijen), Henny Roording (Dutch Flower Group) en Jaap-Jan Uittenbogaard (JUB Holland). Daarnaast waren vertegenwoordigers aanwezig van Britse organisaties als de Horticultural Trades Association, Fresh Produce Consortium, British Florist Association en landbouwministerie Defra.

Anthos en VGB hadden voorafgaand aan de bijeenkomst een aantal vragen gesteld aan Defra. Het Britse ministerie zei ter plekke later nog terug te komen met gedegen antwoorden; daar had het meer tijd voor nodig. De vragen gingen over het scenario van ’no deal’. Als het VK uit de EU is gestapt en daarmee een derde land is geworden, moet de Nederlandse sierteeltexport dan bijvoorbeeld striktere fytosanitaire eisen vanuit het VK vrezen? En hoe serieus is bijvoorbeeld het Britse idee om bepaalde producten, na binnenkomst in het VK, in quarantaine te zetten?

De situatie na de Brexit „kan nog iedere dag veranderen”, zegt Westerhof na afloop van de bijeenkomst in Londen. Het was de Nederlandse delegatie echter wel opgevallen dat de Britse organisaties iets minder somber gestemd zijn dan hun Nederlandse collega’s en een deal nog steeds niet uitsluiten.

Wel of geen deal, na de Brexit is het VK dus een derde land. De Britse overheid kan dan bijvoorbeeld eigen fytosanitaire importregels opwerpen: zowel voor producten die in de EU zijn geproduceerd, als voor producten die in derde landen worden geproduceerd en vervolgens via Nederland naar het VK gaan.

Het VK zal waarschijnlijk strengere eisen gaan stellen aan niet-EU-producten. Dat zal gevolgen hebben voor de importkeuringen. „Exporteurs zullen daar in hun logistieke processen rekening mee moeten houden”, waarschuwt Westerhof, „want anders kan dat tot onnodig oponthoud leiden.”

Een belangrijk knelpunt dat in Londen ter sprake kwam, is: wat gebeurt er in het VK als producten daar zijn aangekomen? Hoe en waar worden eventuele importinspecties dan uitgevoerd? Dat gebeurt niet aan de Britse grens, maar op een zogenoemde Place of First Arrival: de eerste plaats in het VK waar de producten arriveren.

Zo’n status moet officieel worden aangevraagd en verkregen. „Het moet voor een exporteur dus duidelijk zijn of zijn Britse afnemer die status heeft”, aldus Westerhof. Maar ook hier kunnen logistieke problemen ontstaan, zeker als in een vrachtwagen zendingen voor meerdere afnemers zitten. Het is een ingewikkeld vraagstuk voor de logistiek tussen bedrijven in Nederland en het VK.

Een ander knelpunt dat in Londen is besproken, is verpakkingshout. Britse bedrijven moeten bij export naar de EU opletten dat dit materiaal een hitte-behandeling moet hebben ondergaan. Het is nog niet duidelijk of dit ook geldt voor verpakkingsmateriaal dat gebruikt wordt bij export naar het VK. „Als dat wel zo is, kunnen de gevolgen groot zijn omdat het niet alleen houten pallets betreft, maar ook kuubskisten en boxpallets.”

Anthos en VGB hebben met de Britse organisaties afgesproken nauw met elkaar samen te werken en elkaar goed te informeren over zaken rond de Brexit. Zodat er werkbare eisen en procedures blijven bestaan voor het bedrijfsleven, aldus Westerhof. „Ongeacht er een deal komt of ’no deal’.”