Een aantal boomkwekers in Limburg vreest voor grote schade als gevolg van wateroverlast. Kweker en LTO-bestuurder Jan Veltmans sluit niet uit dat kwekers in aanmerking kunnen komen voor schadevergoeding. Vooral boomkwekers met percelen in de uiterwaarden van de Maas zijn bang dat de grote hoeveelheid water die op dit moment op de percelen staat uiteindelijk teveel blijkt voor de bomen die er staan.
Een boomkweker in de buurt van Swalmen, die liever niet met naam wordt genoemd, zegt: „Gisteren was alles nog droog, maar nu staat er zo’n drie meter water op ons perceel met fruitbomen in de uiterwaarden. Ik kan dat zien via de site van Rijswaterstaat, zelf kan ik niet meer bij de percelen komen.”
De kweker zegt dat de verwachting is dat het water vanaf zaterdag gaat zakken. Dan zouden de percelen volgens hem op maandag of dinsdag kunnen droogvallen. Pas dan kan hij schade opmaken van zijn 5 ha fruitbomen. „De bomen zullen niet wegspoelen, maar ik zie ook boomstammen door het water drijven. Als die door het perceel gaan, weet je wel wat de schade is.”
Na 24 uur schade aan wortels
Boomkweker Jan Frijns in Margraten heeft op zijn bedrijf weinig wateroverlast, maar weet uit ervaring: „Als bomen in de winter onder water komen te staan, heb je niet zo snel schade. Maar bij bomen die in het blad staan, krijg je na 24 uur schade aan de wortels. Witte wortels gaan rotten.” In Margraten viel volgens de kweker 200 mm water in 48 uur. „Er zijn bij ons een paar onderstammen weggespoeld, maar verder zijn we gelukkig verschoond gebleven van schade. We zitten ook een stukje van beken en rivieren af.”
Ook bij Fleuren Kwekerijen in Baarlo is geen sprake van schade. „Er is wel veel water gevallen, maar de percelen hebben niet blank gestaan. We zitten ver genoeg van de Maas”, zegt Astrid Geurts namens het bedrijf. Ze meldt dat bewoners in delen van Baarlo en omliggende dorpen vrijdagmiddag werd verzocht om te evacueren. „Het water schijnt hoger te komen dan in winters van 1993 en 1995 en ze zijn bang dat de dijken doorbreken. Vannacht wordt naar verwachting het hoogste punt bereikt.”
’Mogelijk beroep op schade mogelijk’
Jan Veltmans, LTO-bestuurder en kweker in Meijel, zegt: „Op mijn bedrijf is alles onder controle. Ik heb wat water weg moeten laten lopen, maar dat was alles.”
Een inschatting van de schade voor de boomkwekerijsector kan hij niet geven. Hij zegt wel dat het gunstig is dat de laatste jaren steeds minder boomkwekerijpercelen in de uiterwaarden van de Maas liggen. Er is volgens hem de laatste jaren al meer ruimte gemaakt voor de rivier.
De overheid heeft de situatie in Limburg tot ramp verklaard en dat betekent dat er mogelijk ook compensatie voor geleden schade mogelijk is. Veltmans zegt hierover: „Ik wil geen verwachtingen wekken, maar ik denk dat de mogelijkheid er is om beroep op schadevergoeding te doen.”
Er zou een mogelijk addertje onder het gras zijn, namelijk dat de overheid geen schade vergoedt die door ondernemers zelf te verzekeren is. Kwekers hebben immers de mogelijkheid om een Brede Weersverzekering af te sluiten en daarmee zou de aanspraak op die vergoeding kunnen vervallen. Maar volgens Veltmans ligt dit anders: „Een Brede Weersverzekering vergoedt alleen schade van bovenaf. Dus op het moment dat je percelen onder water lopen, bijvoorbeeld door overstroming van de Maas, is er toch een mogelijk om beroep te doen. Maar hoe het precies zit, daarvoor moet ik toch eerst de verzekeringspolis doorakkeren.”