Tijdens een goed bezochte bijeenkomst op de vestiging van Royal FloraHolland in Naaldwijk is met name pot-, perk- en terrasplantentelers ingepeperd dat ze er goed aan doen preventieve maatregelen te nemen tegen een besmetting met Xylella.
„Zorg dat je het niet krijgt!” Met meer nadruk kan LTO-beleidsmedewerkster Anneke van Dijk het nauwelijks zeggen. Je moet er niet aan denken dat er een uitbraak is in een tuinbouwgebied in Nederland, licht ze toe, want de gevolgen zijn potentieel desastreus. Ook al doet Nederland zijn best om in Brussel de maatregelen iets te temperen, het is niet denkbeeldig dat bedrijven over de kop gaan als gevolg van die maatregelen, zonder dat ze zelf ook maar één besmette plant op het eigen bedrijf hebben.
Geen zekerheden
Aan de hand van de vragen uit de zaal valt op te maken dat de branche langzaam doordrongen raakt van de ernst van de zaak. „Kan ik ergens melden als ik zie dat anderen er een potje van maken, bijvoorbeeld met het plantenpaspoort”, vroeg een handelaar die van de NVWA het advies kreeg die collega er zelf op aan te spreken. Want het is immers een gezamenlijk belang dat de bacterie buiten de deur wordt gehouden.
„Moet ik mijn bedrijf maar stoppen of juist net doen of ik van niks weet”, verwoorde een handelaar in mediterrane planten het duivels dilemma. Want een bacterie die in een plant kan zitten zonder dat je er uiterlijk ook maar iets van kunt zien… hoe ga je daar mee om? De handelaar vroeg tevergeefs om zekerheden; „Hoeveel afstand tot de infectiehaarden moet ik aanhouden?” De NVWA adviseert de importeur zijn leverancier goed te kennen. „Maar ook al vertrouw ik mijn leverancier, die weet ook niet van elke plant welke weg die heeft afgelegd”, counterde de importeur.
Preventie
De boodschap van de organisaties die de bijeenkomst in Naaldwijk ondersteunden is dat iedereen preventieve maatregelen zou moeten nemen. Anneke van Dijk van LTO somt er een aantal op. Waaronder het advies om een risico-analyse uit te voeren als het gaat om toeleveranciers. Wat doet die er aan om vectoren die de bacterie verspreiden te bestrijden? Hoe ver van de brandhaarden met besmettingen ligt dat bedrijf? Doet dat bedrijf aan onkruidbestrijding, want sommige onkruiden zijn ook waardplanten. Heeft het bedrijf veel kruisende handelsstromen? Hoe zijn de ervaringen met deze leverancier? Is dan de conclusie dat er een hoog risico is dat via deze leverancier een besmette plant het land in zou kunnen komen, dan is het wellicht wijzer voor een andere leverancier te kiezen, luidt het advies van Van Dijk.
Organisaties in de tuinbouw en boomkwekerij werken aan een ‘preventieprotocol’. Daarin worden bovengenoemde en andere maatregelen opgesomd die kwekers en handelaren kunnen nemen. Dit protocol is binnenkort beschikbaar.
Gratis inspectie
Bram de Hoop van de NVWA wijst kwekers en handelaren tot slot op gratis inspecties. Heeft een kweker of handelaar een partij uit Zuid-Europa binnen, dan kan de NVWA worden benaderd om een inspectie uit te voeren. Het mes snijdt dan aan twee kanten, legt De Hoop uit. Enerzijds heeft de kweker of handelaar dan meer zekerheid over de vraag of deze partij in orde is, anderzijds kan de NVWA aan Brussel laten zien dat er in Nederland goed wordt opgelet.
Vanwege de Xylella moeten aan vele gewassen een paspoort gehangen worden. Maar wat heeft het voor zin als je nog geen onderzoeksmethoden hebt om in al deze gewassen Xylella aan te tonen (dit is toegegeven door de Nvwa op de Xylella bijeenkomst in Honselersdijk). Kortom er hangen misschien wel paspoorten aan planten/bomen die Xylella hebben.