Gevraagd naar de mening over de geschetste toekomstscenario’s voor het Nederlandse tuinbouwcluster is de rode draad dat ze mede de bedrijfskoers kunnen helpen bepalen. Dat ze voor ieder individueel bedrijf handvaten aanreiken, maar waar zeker niet op moeten worden blind gestaard.
Met de scenarioanalyse wil de opdrachtgever, de crisisorganisatie Coronacrisis Tuinbouw, vooruitkijken en handvatten bieden voor de toekomst. „Juist een onzekere tijd vraagt om een strategische oriëntatie op de sector en voor elk bedrijf op zijn eigen bedrijfsvoering”, verwoorden Adri Bom-Lenstra, voorzitter Greenports Nederland en Sjaak van der Tak, voorzitter Glastuinbouw Nederland in het voorwoord. „We zien graag dat we met dit instrument van de COVID-19-bedreiging een kans maken. Zo biedt het uitbrengen van de vier scenario’s mogelijkheden voor verdere versterking van de strategische dialoog over de toekomst. Het is nu aan ons allen om ons voordeel te doen met wat er ligt.”
Zeer uiteenlopende scenario’s
De scenario’s lopen nogal uiteen: van zeer open naar zeer gesloten afzetmarkten en van individualistische naar coöperatieve (duurzame) bedrijfsvoeringen. Een kernteam bestaande uit ondernemers, onderzoekers en beleidsmakers dat de scenario’s heeft samengesteld, in samenspraak met veel tuinbouwondernemers, verwacht niet dat de toekomstige markt samenvalt met een van de scenario’s. Het zal een mix worden. Het kan zijn dat het toekomstbeeld waarop een bedrijf zijn strategie bepaalt niet uitkomt.
Plan b, c of d
Projectleider Judith Schueler van ACCEZ is overtuigd dat de scenario’s toch houvast bieden: „Ondernemers hoeven niet verrast te worden. Aan de hand van de scenario’s kan er een plan b, c of d ontwikkeld worden.” Teamlid Edith Bentvelsen, Managing Director Ter Laak Orchids, vult aan: „Deze studie bevat vier scenario’s en dat moet je zien als vier mogelijke ‘werelden’ die zouden kunnen ontstaan de komende jaren. Natuurlijk zijn dat uitersten, maar juist daardoor kun je als bedrijf kijken wat het betekent voor jouw bedrijf als een van die situaties ontstaat. Het is goed ze allemaal als invalshoek te beschouwen en daarop als bedrijf te anticiperen.”
Denken in mogelijkheden
Op 17 november hebben young professionals (<40) uit de tuinbouw als eerste kennis gemaakt met de toekomstscenario’s. Tijdens een workshop via Zoom gingen ze met elkaar en toonaangevende tuinbouwondernemers in gesprek over hoe je toekomstscenario’s kunt gebruiken bij strategische bedrijfsvoering.
Als verrassing haakte landbouwminister Carola Schouten ook nog even aan met hoe zij over de scenario’s dacht: „Greenports Nederland richtte direct in maart een voortvarend en brede crisisorganisatie in om een beeld van de pandemie te krijgen. Er zijn scenariostudies bijgekomen die inzicht geven in de ketens en de markten van morgen. Met gelijk al een website die helpt om bewust de juiste keuzes te maken. En ook daarin ken ik de lonende mentaliteit van de sector. Goed gereedschap is immers het halve werk. De andere helft is denken in mogelijkheden.”
Aan de slag
Ondernemers die met de scenario’s aan de slag willen, kunnen dat via een speciale website.
Meer willen weten over de vier verschillende scenario’s: lees vrijdag het omslagartikel in de Bloemisterij of nu al online. De reacties op de scenariostudie is via deze link nu al te lezen in het digitale magazine.
