Positie van Nederlandse bloemist is nog altijd sterk

De positie van den Nederlandse bloemist is nog altijd sterk. In het eerste kwartaal van dit jaar steeg de omzet van bloemisten met 6%. Dat zegt de commercieel manager van VBW Bram Rijkers. Enkele jaren geleden werd voorspeld dat de bloemist aan belang zou inboeten en dat supermarkten de boventoon zouden gaan voeren in de afzet van bloemen. Deze ontwikkeling heeft zich niet doorgezet.

De eerste weken van corona waren de ogen van veel kwekers en handelaren van bloemen en planten gericht op Nederland. Het was een van de weinige markten in Europa waar alle afzetkanalen open mochten blijven. Nederland is een goede markt. Consumenten en bedrijven spenderen er jaarlijks voor zo’n €1 miljard aan bloemen en planten. Welke ontwikkelingen spelen op die Nederlandse markt?

Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk worden vaak genoemd als er gesproken wordt over belangrijke markten voor bloemen en planten uit Nederland. En er wordt gewezen op het gigantische exportrecord van ruim €6,2 miljard dat vorig jaar gerealiseerd werd door Nederlandse bloemenhandelaren. Terecht natuurlijk. Daarentegen blijft thuismarkt Nederland wel eens onderbelicht. Afgelopen weken kwam de Nederlandse markt onder een vergrootglas te liggen. Veel afzetkanalen in andere landen sloten hun deuren. In Nederland bleef alles open.

Springlevend

Wat zijn de ontwikkelingen op deze Nederlandse markt? Enkele jaren geleden werd voorspeld dat de bloemist aan belang zou inboeten en dat supermarkten de boventoon zouden gaan voeren in de afzet van bloemen. Deze ontwikkeling heeft zich niet doorgezet. Het belangrijkste afzetkanaal voor bloemen in Nederland is nog altijd de detaillist met een aandeel van 50% in de consumptiewaarde (2018). De supermarkt heeft een aandeel van 17%. In volumes liggen deze percentages overigens anders (38% versus 30%). Volgens Royal FloraHolland is het marktaandeel van de bloemist in 2019 stabiel tot licht toegenomen en stond dat van de supermarkt iets onder druk. Het aandeel online laat ook een groei zien.

Feit is dat in tegenstelling tot wat enige jaren geleden voorspeld werd, de positie van de bloemist nog altijd sterk is. Dat wijzen ook de verkopen van planten uit. Het aandeel van de bloemist in de verkoop van planten is gestegen naar 27% van de consumptiewaarde van planten.

Bram Rijkers is commercieel manager bij de branchevereniging voor bloemisten VBW. „De bloemist is springlevend”, verklaart hij. Over de eerste vier maanden van dit jaar noteerde VBW een gemiddelde omzetstijging bij de Nederlandse bloemisten van bijna 6%. ‘Er lijkt een nieuwe kennismaking met het vak plaats te vinden. Steeds meer consumenten waarderen het vakmanschap en kopen bij voorkeur lokaal in. De afgelopen periode is ook gebleken dat bloemisten bovendien steeds beter aansluiten op online verkoop.’

Wendbaar

De bevindingen van VBW sluiten aan bij die van Daisy van Burik, teamleider communicatie en design bij Waterdrinker. ‘Waterdrinker heeft altijd geloofd in de detaillist, omdat we insteken op het productleiderschap in exclusieve producten. De bloemist is daar het juiste afzetkanaal daarvoor. Anders hadden we ook niet Green Trade Center gebouwd. Ik ben het met VBW eens, de bloemist gaat zeker niet verdwijnen. In coronatijd zie je ook dat een kleine speler makkelijk kan schakelen. Een bloemist is heel wendbaar, kan snel inspelen op bezorging en andere vormen van aanbod.’

Van Burik spreekt over ’nieuwe energie’, ook door corona. ‘Bloemisten hebben meer zelfvertrouwen, ze hebben gemerkt hoe belangrijk ze zijn. Je ziet ook de kracht van persoonlijk contact. Bloemisten kunnen zich daar echt mee onderscheiden. We merken dat de stemming bij veel bloemisten goed is. Ook tijdens de coronatijd liep hun handel aardig door als we kijken naar wat wij hebben afgezet aan deze groep.’

De bloemistenveilingen in Nederland, Royal Floraholland in Eelde en Plantion in Ede zien de omzet die telers via hun marktplaatsen realiseren in coronatijd stijgen. Guus van Logtestijn, commercieel directeur van Plantion, vertelt dat bloemisten vanaf eind maart tot nu een belangrijke positie hebben ingenomen in de afzet van bloemen. ‘Voor corona zag je dat de exclusieve bloemist zich onderscheidde door zijn keuze voor een klantensegment. Tijdens corona is de positie van alle bloemisten versterkt. De bloemist heeft in de weken rond de feestdagen iets speciaals neergezet door ook te bezorgen. Het leidde niet altijd tot rendement, omdat er extra kosten zijn, maar bloemisten hebben wel de drukte gehad.’

Online verkoop

Een afzetvorm die opkomt op de Nederlandse markt is de onlineverkoop van bloemen en planten. Voor corona nam de verkoop via internet langzaam toe. Voor bloemen lag het aandeel op 8% en planten op 18%. Tijdens corona neemt de online verkoop een vlucht. Verzendorganisaties als Fleurop, Topbloemen en bloomon doen goede zaken. Daarmee zit online verkoop de bloemisten maar deels in de weg. Zelf doen ze ook zaken via webshops en Fleurop en Topbloemen werken met hen samen.

De onlineverkoop wordt grotendeels getrokken door jongeren die meer geneigd zijn om online in te kopen. Het is afwachten welk deel van de consumenten dat overstapte naar online aankoop dat blijft doen als fysieke inkoop weer onbelemmerd kan plaatsvinden. Net zoals het afwachten is welke impact een eventuele economische crisis heeft op de Nederlandse bestedingen aan bloemen en planten. Tijdens de coronacrisis zijn bloemen en planten heel populair. Maar hoe populair zijn ze als Nederlanders over een paar maanden minder te besteden hebben?

Statusdingetje

Een andere ontwikkeling op de Nederlandse markt is het toenemende belang van duurzaamheid. Van supermarkten is bekend dat ze eisen stellen aan de duurzaamheid van bloemen en planten. In het detaillistenkanaal gaat dit ook steeds meer spelen. Consumenten vragen er meer om. Niet zozeer om een certificaat, maar ze willen wel weten hoe bloemen en planten geteeld zijn en waar ze vandaan komen.

Zo merkt Amerik van Rijn, inkoper van Dingeman Hoek Groep, dat bij de Nederlandse klanten langzaamaan de belangstelling voor duurzaamheid groeit. ‘In het buitenland hebben we klanten die alleen maar gecertificeerde handel willen kopen. In Nederland niet, maar ze zijn wel steeds meer met duurzaamheid bezig.’

Vijf segmenten

Bloemenbureau Holland heeft de Nederlandse consumenten in vijf segmenten ingedeeld. Een groeiende groep zijn de nature carers (25%), de mensen die intrinsiek om de natuur geven, weet Monique Kemperman. Zij is campagne manager. ‘Voor anderen is het een statusdingetje. Ze willen uiten dat ze duurzaam zijn, omdat het hip is.’ Kemperman doelt hiermee op de ’status seekers’, die zo’n 19% van de consumenten vertegenwoordigen.

Kemperman heeft niet het gevoel dat consumenten kijken of bloemen en planten een milieucertificaat dragen. ‘Er zijn zoveel verschillende keurmerken. Mensen zien vaak door de bomen het bos niet meer. Overal zitten eco-stickers op. Wat heeft het te betekenen?’

Jongeren

Dit laatste ervaart ook Van Burik. Waterdrinker ziet dat Nederlandse bloemisten en tuincentra steeds bewuster inkopen. ‘Een van onze medewerkers houdt zich volledig bezig met duurzaamheid. In het Green Trade Centre kunnen klanten aan stickers zien hoe een product gecertificeerd is. We zijn bezig om de klant bewust te laten inkopen. We merken wel dat het voor klanten nogal veel is. Ze vragen zich af wat het allemaal betekent. Maar meer klanten kopen duurzaam in.’

Uit onderzoek van Royal FloraHolland blijkt dat er een lichte piek zit in de jongere leeftijdscategorieën (25-39 jaar) als het gaat om duurzaamheid bij bloemen en planten aankopen. Zo wordt duidelijk dat de jongeren niet alleen de online verkoop trekken, maar ook de ontwikkeling naar duurzaamheid. Met het oog op de toekomst is dit een belangrijke constatering. In tegenstelling tot wat wel eens gevreesd werd, heeft deze Nederlandse ’jeugd’ interesse in bloemen en planten.

Bron: Vakblad voor de Bloemisterij, beeld: Shutterstock