Blijven supermarkten straks meer bloemen en planten verkopen?

Een gesloten bloemenwinkel en verderop een supermarkt met een groot aanbod bloemen en planten. ‘Ze profiteren van de situatie’, stelt bloemist Nina-Lotte van der Weijden in Nieuw-Vennep. Supermarkten hoeven weinig moeite te doen om traffic te generen. Dit tot frustratie van de bloemist. Hoe is de koek straks verdeeld? Gaan supermarkten blijvend meer bloemen en planten verkopen?

‘Ze verkopen niet alleen bosjes rozen, maar ook planten. Ze hebben zo’n groot aanbod, ik zou het in mijn winkel niet eens kwijt kunnen.’ Aan het woord is bloemist Nina-Lotte van der Weijden van Bloemenweijden uit Nieuw-Vennep. Haar winkel is bij de Jumbo gevestigd. Het frustreert haar dat supermarken bewust met deze categorie aan de haal gaan. ‘Ik heb de eigenaar gesproken en hij gaf toe te profiteren van de situatie. Hij heeft beloofd het aantal meters straks terug te schroeven, maar dat moet ik nog zien.’

Otto van Asselen van Otto Bloemkunst in Uithoorn zit met zijn winkel in een overdekt winkelcentrum en mag niet buiten verkopen. Bij Albert Heijn verderop is het volgens hem een grote bloemenzee. ‘AH betekent Alles Hebben. Ik zag daar een paar weken geleden mensen met sneeuwschuivers naar buiten komen. Niets is meer normaal. Ik heb klanten die mij trouw zijn, maar er zijn er ook die het lastig vinden om online te bestellen. Die zie ik nu met een bloemetje uit de Albert Heijn lopen. Ik moet straks aan de bak om deze klanten terug te krijgen.

Terughoudend

De branchevereniging van de supermarkten, CBL, heeft supermarkten opgeroepen terughoudend te zijn in de communicatie over non-food artikelen. ‘Maar wij hebben geen zicht op wat er in de winkels gebeurt. Dat is aan de supermarkten zelf’, zegt een woordvoerder.

Albert Heijn zegt reguliere bloemen en planten aan te bieden in de winkel. ‘Vanaf half januari zijn wij terughoudend met het aanbieden van non-foodproducten. Of het aandeel van de supermarkten straks blijvend hoger zal zijn, daarover kan je nu alleen maar speculeren’, zegt woordvoerder Pauline van den Brandhof.

Geen kommer en kwel

VBW, de bloemistenbranchevereniging, hoort van bloemisten dat met name de verkoop van planten en bol-op-pot in de supermarkten is toegenomen. Directeur Marco Maasse ziet dat de handhaving te wensen over laat. ‘Wij hebben hierover contact met het ministerie. Wij willen dat bloemisten snel weer helemaal open mogen. Wij pleiten voor een voorrangspositie.’

Hij benadrukt dat het zeker niet alleen maar kommer en kwel is bij de bloemist. De verkoop is de afgelopen maanden niet stilgevallen. Bloemisten mogen buiten verkopen, bestellingen mogen weer in de winkel worden opgehaald en op afspraak kunnen klanten in de winkel shoppen. Daarnaast is de online verkoop flink toegenomen. ‘Gelukkig hebben veel bloemisten een goed jaar gedraaid. Alleen op het punt van de supermarkten is er irritatie en willen we graag een eerlijke handhaving en behandeling.’

Profiteren van vraag

In 2020 werd 41% van de bloemen via de bloemist en 27% via de supermarkt verhandeld. Bij de kamerplanten lag het aandeel in volume met circa 20% bij beide kanalen ongeveer gelijk, zo blijkt uit cijfers van Royal FloraHolland. Hoe is de koek verdeeld na de coronapandemie? Hoogleraar Marketing Kitty Koelemeijer verwacht een verschuiving. Supermarkten zijn de grote winnaars van deze pandemie. ‘De lockdowns duren lang en dit zorgt voor een blijvende verandering in consumentengedrag. Consumenten raken eraan gewend dat ze non-food producten kunnen kopen bij de supermarkten.’

Zij ziet dat veel bloemisten zich nog wel onderscheiden. ‘Bij gloeilampen of handdoeken is het onderscheid er niet, maar bij de bloemist nog wel. Daar kan je zelf een boeket samenstellen. Maar het bloemetje voor thuis zal straks vaker in de supermarkt gekocht gaan worden.

Marco Maasse staat er anders in. Hij denkt niet dat het aandeel van de bloemist afneemt. Dat zij nu minder makkelijk kunnen verkopen, is iets tijdelijks. ‘Straks komen consumenten weer naar de bloemist als zij iets leuks nodig hebben. De positie van bloemen en planten is in 2020 versterkt en daar gaat ook de bloemist van profiteren.’

Elk kanaal profiteert

Dat vindt ook John Zwaan, marketing manager bij Floral Trade Group. Dit bedrijf levert aan de Europese vakhandel, retail en e-commerce. Elk kanaal profiteert volgens hem van de toenemende vraag naar bloemen en planten. ‘Supermarkten hoeven geen moeite te doen voor het generen van traffic. Zij hebben nu een grotere aanloop. Maar wij zien ook dat diverse bloemisten, ondanks de ‘sluiting’, alsnog een omzetstijging realiseren. Online en click &collect spelen hierbij een rol.’

De verschuiving van vakhandel naar retail zal volgens Zwaan doorzetten tot een bepaald niveau. ‘Maar er blijft een forse markt bestaan voor de bloemist. Hij zal keuzes moeten maken, naar onderscheidend vermogen moeten blijven zoeken en online zichtbaar moeten zijn, want een gevecht om een positie in het lage- en middensegment zal niet meevallen.’

Plus in groen

Dutch Flower Group (DFG) ziet voor de bloemisten ook kansen, en dan vooral met ondersteuning van het online kanaal. ‘Veel consumenten hebben het bestelgemak ervaren en dat zal meer een vaste positie krijgen’, zegt Marcel Zandvliet, verantwoordelijk voor marketing en duurzaamheid bij DFG.

Kijkend naar de afzet in de afgelopen maanden, ziet DFG een goede continuering van de verkoop bij retailers. Er is vooral een plus gerealiseerd in de afzet van groene planten. ‘Bij bloemisten viel door het missen van bruidswerk en evenementen vraag weg, maar als markten en afzetpunten straks open kunnen verwachten wij wel een toenemende vraag. Voor bruiloften en specialistisch bloem- en plantwerk blijft de bloemist toch de expert in de ogen van de consument. Ik verwacht geen structurele vraagwijzigingen.’

Waanzinnig jaar

Ook Annemarie Hoekstra van Bloemenservice Nederland is van mening dat we straks weer terug gaan naar de normale situatie. Deze bruidsbloemiste in Roelofarendsveen heeft een shop-in-shop in een supermarkt en zag de omzet daar de afgelopen weken toenemen. Er kwam tijdelijk ruimte vrij om extra artikelen aan te bieden. ‘We hebben dan ook meer verkocht de laatste weken, omdat consumenten ook niet makkelijk ergens anders heen konden. Maar voor de lockdown was de omzet juist iets lager, omdat mensen niet meer gezellig, op hun gemak langs de bloemenafdeling gaan.’

Zij snapt dat bloemisten het niet leuk vinden dat supermarkten ’gewoon’ door kunnen gaan met de verkoop, maar denkt dat ze vooral moeten kijken naar wat nog wel kan. ‘De meeste bloemisten hebben een waanzinnig jaar gehad door alle online verkoop.’

Tekst: Cindy van der Zwet, Vakblad voor de Bloemisterij | Foto’s: Shutterstock