Wageningse onderzoekers hebben met andere kennisinstellingen de Klimaateffectatlas gemaakt, die de gevolgen in 2050 tot op straatniveau in kaart brengt. Zo toont de atlas onder meer waar in Nederland de kans op wateroverlast toeneemt, dat het risico op natuurbranden verdubbelt en de gevoelstemperatuur drie graden stijgt.
De Klimaateffectatlas laat zien dat de gevolgen van klimaatverandering groot zijn, en dat aanpassen topprioriteit moet hebben in Nederland. Dit zegt Tim van Hattum, programmaleider Klimaat bij Wageningen University & Research. De huidige overstromingen van rivieren, wateroverlast door hevige regenval, maar ook extreme droogte en natuurbranden. Het zijn extremen die door klimaatverandering groter worden. Volgens Van Hattum is de Klimaateffectatlas een belangrijk middel om mensen bewust te maken van de urgentie van de klimaatcrisis. „We moeten zorgen dat we in het gematigde lage klimaatscenario blijven. Anders gaat de schade, die in 2050 kan oplopen tot tussen de 70 en 170 miljard euro, ons veel meer kosten dan de investeringen om ons aan te passen.”
Ruim 10 jaar aan gewerkt
Ruim tien jaar geleden heeft Wageningen University & Research het initiatief voor de online Klimaateffectatlas genomen, op verzoek van de provincies. Inmiddels is het uitgegroeid tot een samenwerkingsproject met onder meer het KNMI, Deltares, Rijkswaterstaat, het Deltaprogramma, de Hogeschool van Amsterdam en andere partners. De Stichting Climate Adaptation Services (CAS) beheert de Klimaateffectatlas en zorgt ervoor dat de informatie up to date blijft. Hij is gemaakt voor een breed publiek, zeker ook voor burgers. Berekeningen en modellen vormen de basis voor de informatie in de Klimaateffectatlas. In de kaarten zitten wel onzekerheden, benadrukt Van Hattum. „Ze zijn niet tot op de millimeter nauwkeurig, maar het gaat erom dat iedereen toegang heeft tot de beste informatie die we hebben.”
Vier hoofdthema’s
Hoofdthema’s zijn wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen. De atlas laat tot op straatniveau zien wat we in 2050 waarschijnlijk merken van de opwarming van de aarde. “Je kunt de gevolgen voor Nederland als geheel bekijken, maar ook inzoomen op delen van het land, plaatsen en zelfs straten”, legt Van Hattum uit. Het is ook mogelijk om verschillende effecten tegelijk te bekijken, bijvoorbeeld die voor bodemdaling en verzilting, twee verschijnselen die in West- en Noord-Nederland samenkomen. Er is rekening gehouden met twee scenario’s: een beperkt veranderend klimaat in 2050 en een sterk veranderend klimaat in 2050. „Dat laatste is een worstcasescenario, dat werkelijkheid wordt als we doorgaan zoals nu en de klimaatdoelen van Parijs niet halen.”
Onlangs zijn de Wageningse wetenschappers samen met collega’s van onder meer het KNMI en partijen als de Bond van Verzekeraars een nieuw initiatief gestart. In de Klimaat Impact Monitor houden ze de gevolgen van klimaatverandering bij die zich nu voordoen
Hieronder twee voorbeelden uit de Klimaateffectatlas, over neerslag en omgevingstemperatuur.
