Klimaat loopt als een rode draad door de Begrotingsplannen voor 2022 van alle ministeries. Daarmee staat de Miljoenennota vooral in het teken van klimaatverandering en de maatregelen die daarvoor nodig zijn. Er is extra geld uitgetrokken voor diverse maatregelen.
Financiën
„Het beperken van klimaatverandering vraagt om nog meer snelle actie. Hoe langer we wachten, hoe duurder oplossingen worden. Daarom zet het kabinet in deze Miljoenennota aanvullende stappen om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. In totaal investeert het kabinet ruim €6,8 miljard extra in klimaatmaatregelen, bovenop het bestaande klimaatbeleid. Een deel hiervan is nodig voor de uitvoering van het Klimaatakkoord. Het pakket is er voor de rest op gericht om verder uitvoering te geven aan het Urgenda-vonnis. Het kabinet is zich ervan bewust dat de komende jaren verder klimaatbeleid nodig is om de klimaatdoelen te halen.”
Bedrijven worden extra gestimuleerd om te investeren in innovatieve milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen door de steunpercentages van de Milieu-investeringsaftrek (MIA) te verhogen. Bedrijven kunnen hierdoor meer kosten van hun fiscale winst aftrekken. De percentages worden vanaf 1 januari 2022 verhoogd van 13,5%, 27% en 36% naar respectievelijk 27%, 36% en 45%.
Economische zaken
„De afgelopen jaren heeft het kabinet forse maatregelen genomen en nieuwe maatregelen aangekondigd om de CO2-uitstoot te verminderen. Desondanks is een extra inspanning nodig om de doelstelling van 49% broeikasgasreductie in 2030 (t.o.v. 1990) in het vizier te houden.”
Ook verhoogt het kabinet het budget van de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE++), de subsidieregeling voor duurzame energie en andere technologieën die de CO2-uitstoot in Nederland verlagen, met €3 miljard.
De overheid wil dat bedrijven de noodzakelijke verduurzamingsslag hier in Nederland kunnen maken. Infrastructuur voor schone energie is hiervoor essentieel. Daarom reserveert het kabinet €1,3 miljard voor energie-infrastructuurprojecten die belangrijk zijn voor de klimaat- en energietransitie. Dit bestaat uit subsidie voor een warmtetransportnet in Zuid-Holland, en €750 miljoen voor het ombouwen van delen van het bestaande gasnet tot een landelijke ‘Waterstof backbone’ die de Nederlandse industrieclusters verbindt.
Infrastructuur en Waterstaat
De situatie in Limburg laat zien dat Nederland beter moet worden beschermd tegen de gevolgen van extreem weer. Het klimaatrapport van het IPCC onderstreept de noodzaak hiervan. IenW zet daarom vol in op dijkversterking en rivierverruiming. Er wordt verder onderzocht hoe Nederland kan worden voorbereid op hevige neerslag, met de aanbevelingen gaat IenW in 2022 aan de slag. Extreem weer is niet alleen hevige neerslag, het is ook langdurige droogte. Via het Deltafonds steekt IenW €100 miljoen extra in maatregelen die de zoetwatervoorziening klimaatbestendig maken. In totaal is hiervoor nu €250 miljoen beschikbaar.
Een leefbare omgeving met groen en schone lucht is voor iedereen belangrijk. IenW zet daarom in op het versterken van een economie zonder afval: de circulaire economie. In 2022 is hiervoor €14 miljoen beschikbaar, bijvoorbeeld om ondernemers te helpen hun hergebruik beter in te richten.
De komende vier jaar is €800 miljoen extra nodig voor het wegwerken van het tekort op het budget voor beheer en onderhoud van de waterwerken in Nederland. Daarna is er structureel €100 miljoen per jaar extra in het Deltafonds nodig. „Het tekort op beheer en onderhoud mag niet ten koste gaan van nieuwe watermaatregelen om onze laag gelegen delta voor te bereiden op de verandering van het klimaat. Het is in het licht van de klimaatverandering onverantwoord om vertraging op te lopen bij de uitvoering van het Deltaprogramma. Er is juist een versnelling nodig”, aldus Deltacommissaris Peter Glas.
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
„Natuur en biodiversiteit staan overal ter wereld, maar zeker ook in Nederland, onder druk. Zonder goed functionerende ecosystemen komt onze natuur, en daarmee ook onze voedsel- en drinkwatervoorziening, in gevaar. We versterken de natuur en biodiversiteit onder meer door samen met provincies invulling te geven aan het programma Natuur (gemiddeld €300 miljoen per jaar tot 2030) en in die periode 37.000 hectare nieuw bos te realiseren. Daarnaast bewegen we naar een natuurinclusieve samenleving met provincies en private partijen met de Agenda Natuurinclusief.”
In 2022 moet het tempo van de uitvoering van het Klimaatakkoord flink omhoog. De Europese Unie besluit in 2022 op welke wijze de lidstaten gezamenlijk de overeengekomen 55% reductie van broeikasgasemissies moeten realiseren. Dan wordt ook duidelijk wat de consequenties van het Europees klimaatbeleid zijn voor de landbouw en het landgebruik in Nederland. Om hier op in te kunnen spelen, verkent LNV aanvullende maatregelen en instrumenten op de thema’s veehouderij, veenweiden, glastuinbouw en voedsel.
Sociale Zaken en Werkgelegenheid
„We hebben te maken met een demissionair kabinet. Daarom zijn er geen grote beleidswijzigingen of koopkrachtmaatregelen. Wel hecht het kabinet eraan dat ook zijn laatste begroting een evenwichtig koopkrachtbeeld laat zien. Als de persoonlijke omstandigheden niet veranderen behouden Nederlanders volgend jaar – gemiddeld genomen – hun koopkracht of een minimale stijging (0,1%) daarvan. Verder zijn de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt positiever dan verwacht. Momenteel is bijna 70% van de 15- tot 75-jarigen aan het werk, een nieuw record. Daarnaast is er een recordaantal vacatures en ligt het werkloosheidspercentage met 3,2% erg laag.”
Vanaf 1 januari 2022 geldt de gedifferentieerde premie voor het Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof). Daardoor hebben kleine werkgevers minder kosten aan de arbeidsongeschiktheid van medewerkers dan grote werkgevers. Tot nu toe waren deze bedragen gelijk, terwijl de premie relatief gezien een groter beslag legt op de financiën van kleine werkgevers. Jaarlijks is er €450 miljoen beschikbaar voor kleine werkgevers. Zij kunnen dit geld gebruiken om zich goed te verzekeren, bijvoorbeeld door het afsluiten van de ‘MKB Verzuim-ontzorg-verzekering’. In 2022 is er incidenteel €300 miljoen extra beschikbaar en in 2023 is dat €150 miljoen.