Volgens de Stichting Agrifacts (STAF) heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) het publiek op het verkeerde been gezet, door essentiële informatie te verstoppen in het rapport ‘Tussenevaluatie Gewasbescherming’. Media brachten massaal naar buiten dat boeren en tuinders hun doelstellingen op gebied van gewasbeschermingsmiddelen niet haalden. Onbegrijpelijk en absurd vindt directeur ad interim Jan Cees Vogelaar: „Berichtgeving over boeren en tuinders moet kloppen.”
Wat is verkeerd gecommuniceerd?
„De normoverschrijdingen in oppervlaktewater moesten tussen 2013 en 2018 afnemen met 50%, het werd 15%. Het ging hierbij echter over de 15% meest vervuilde meetpunten. En zeker niet om het landelijke beeld. Wanneer gekeken wordt naar alle meetpunten en de Europese beoordelingssystematiek, dan hebben boeren en tuinders de doelstelling van 50% minder normoverschrijdingen wel gehaald, blijkt na toetsing van de volledige dataset. Daarnaast heeft PBL van de circa 12 beschikbare toetsingsmethoden de methode gebruikt die het meest negatieve beeld schetst en niet representatief is voor alle meetpunten.”
Bij sommige meetpunten in glastuinbouwregio’s blijkt nog wel veel mis. Dat hier extra gewicht aan wordt toegekend, is toch goed?
„De glastuinbouw heeft de afgelopen jaren veel investeringen gedaan om de emissie naar oppervlakte water te reduceren met heel positieve uitwerking dat had het PBL ook kunnen communiceren. PBL kiest voor een andere inkleuring dat doet geen recht aan de gerealiseerde vooruitgang.”
Is het niet vechten tegen de bierkaai als het gaat om onjuiste berichtgeving over de land- en tuinbouw?
„Toen we met Staf begonnen wisten we dat er redelijke inzet nodig zal zijn om onjuistheden bewust of onbewust, die over de landbouw worden gepubliceerd recht te zetten en te gaan voorkomen dat deze onjuistheden worden gepubliceerd en zodoende een onjuist beeld in maatschappij en politiek schetsen. Sinds Staf met haar werkzaamheden is begonnen zie je dat een aantal organisaties en media publiekelijk hebben moeten rectificeren waarbij het PBL de eerste was met het onderwerp klimaat op haar website. Ondertussen heeft Staf een behoorlijk aantal partijen tot rectificeren gebracht waardoor partijen weten dat ze op de vingers kunnen worden getikt. Dat begint voorzichtig effect te sorteren maar er blijft continu aandacht nodig dat blijkt wel vanwege de wekelijks enige tientallen tips en voorbeelden die we binnen krijgen vaak van boeren maar soms ook van wetenschappers.”
Moeten boeren en tuinders zelf niet pro-actiever zijn tegenover onjuiste berichtgeving?
„Dat is mogelijk iets te gemakkelijk gesteld. Boeren en tuinders maar ook vissers en ook wel in andere sectoren zijn bezig met hun bedrijf met hun vak niet met het doorspitten van PBL-rapporten of gekleurde ngo-informatie of onjuiste mediaberichten. Het is vaak een behoorlijke klus om de onjuistheden en de achterliggende informatie in beeld te krijgen dat mag je van boeren en tuinders niet verwachten. Boeren en tuinders en ook vissers kunnen wel nog actiever op social media laten zien wat ze doen op hun bedrijven je ziet dat dergelijke berichtgeving positief effect sorteert.”
Heb jij het idee dat de land- en tuinbouw meer mikpunt is dan andere sectoren?
„De land- en tuinbouw is een belangrijke basis geworden van het verdienmodel van een aantal organisaties. Clubs als Greenpeace zijn uitgerangeerd met het beschermen van walvissen en ze willen als club blijven voortbestaan dus hebben ze een ander onderwerp gezocht waarbij ze de grote maatschappelijke stadse meerderheid aan zich proberen te binden. Een doelgroep die vaak via basis- en voortgezet onderwijs reeds op het verkeerde been is gezet.”
Dus de strijd blijven aangaan?
„Het is meer dan de moeite waard om de genoemde vaak onjuiste argumenten te blijven ontzenuwen. Je kan op je rug rollen met de pootjes omhoog of de strijd aangaan op basis van feiten. Dat laatste doet Staf en steeds vaker in goed overleg en samenwerking met anderen in de sector. Staf zorgt voor de feiten en argumenten de belangenbehartigers kunnen er dan mee aan het werk en dat maakt dat het werk van Staf en de belangenbehartigers effectiever is. Evaluatie gewasbescherming en het schoolboeken onderzoek zijn daar hele mooie voorbeelden van die smaken naar meer.”
Lees wat Jan Cees Vogelaar nog meer te zeggen over ongenuanceerde berichtgeving over boeren en tuinders in het Vakblad van 30 augustus of in het e-magazine (na inlog).
