Passie en innovatie. Dat zijn volgens Piet Kuivenhoven de onderscheidende waarden van Kuivenhoven Potplanten in Poeldijk. Dit laat hij op de website van Coalitie HOT weten.
Hoewel de potplantenteler de vijftig pas net is gepasseerd, is hij al volop bezig met het borgen van de toekomst van zijn bedrijf én van deze kernwaarden.Om dit te realiseren, bouwde Kuivenhoven de afgelopen jaren letterlijk aan zijn organisatie. Inmiddels zoekt hij naar een externe opvolger. “Over tien jaar wil ik aan de zijlijn staan, maar er tegelijkertijd nog steeds toe doen.”
“Het ondernemerschap kun je opdelen in drie fasen. Van je 25e tot je 35ste ben je jong en ambitieus en is ‘the sky the limit’. Daarna volgt een fase van stabilisatie en optimalisatie. En in de derde fase van het ondernemerschap is de blik gericht op de toekomst, op een opvolging of overdracht. Dat betekent onder meer dat je je organisatie op orde moet hebben”, zo is de visie van Piet Kuivenhoven (52).
De ondernemer, die samen met zijn vrouw Carolien eigenaar is van Kuivenhoven Potplanten (zie kader), is naar eigen zeggen inmiddels in de derde fase aanbeland. Toch was hij jarenlang niet bezig met het neerzetten van een stabiele organisatie. Vele jaren investeerde Kuivenhoven namelijk zo min mogelijk in vast personeel. ‘Vaste mensen brachten immers risico’s met zich mee, zo was mijn gedachte. Dat fluisterde mijn vader me ook in. Maar dat betekende ook dat ik als ondernemer altijd de eerste invaller was. In vakantieperioden werkte ik bijvoorbeeld maandenlang dubbele diensten. Maar ik was wél spotgoedkoop uit, mijn kostprijs was laag.”
Brandjes blussen
Zestig, zeventig uur – en soms nog wel meer – uren in de week werken, was jarenlang geen probleem voor Kuivenhoven. De ondernemer zet zich namelijk met hart en ziel in voor zijn bedrijf; de kwekerij is zijn leven. “In de basis ben ik best een onzeker persoon. Door te focussen op onderscheidende producten, doe ik ertoe in de markt en hebben afnemers me nodig. Dit geeft me houvast en zelfvertrouwen.”
Het ’scouten’ van bijzondere bloeiende en seizoensgerichte potplanten is dan ook één van zijn voornaamste prioriteiten. “Het product staat op één binnen ons bedrijf, dat moet onderscheidend zijn en daar is alles omheen georganiseerd. Hiermee maken we immers het verschil in de markt.”
Kuivenhoven nam jarenlang zo min mogelijk vast personeel in dienst. Dit had effect op zijn vernieuwingskracht, er werd geen tijd en geld geïnvesteerd in innovatie. “Als medewerkers ziek waren of vakantie hadden, lag er dusdanig veel uitvoerend werk dat ik niet toekwam aan het zoeken naar noviteiten of aan de ontwikkeling van het bedrijf. Ik was vooral bezig met brandjes blussen.”
Enkele jaren geleden groeide bij de ondernemer het besef dat dit anders moest en dat hij moest investeren in kaderpersoneel. “Dit was ook een must om het bedrijf naar de toekomst toe over te kunnen dragen. Door te investeren in het management word je als ondernemer letterlijk ‘losgeweekt’ van je bedrijf.”
Bezieling als kers op de taart
Inmiddels heeft Kuivenhoven een team van zeven vaste mensen om zich heen geformeerd. “Bij het aantrekken van medewerkers was voor mij vooral belangrijk dat mensen binnen het team passen. Want oneerbiedig gezegd: ik ben allergisch voor gezeik in de tent! Daarom hecht ik veel waarde aan saamhorigheid; er moet sprake zijn van collegialiteit.”
Voor de ondernemer is daarnaast cruciaal dat zijn medewerkers dezelfde passie hebben voor het product als hijzelf. “Wanneer iemand zijn werk met passie doet, heeft hij er automatisch plezier in en loopt hij of zij harder voor jouw bedrijf. Ook gaan medewerkers minder snel bij je weg. Daarbij: wanneer mensen hun werk met bezieling doen, wordt de rol van de ondernemer vanzelf kleiner terwijl je wél de continuïteit van je bedrijf waarborgt. Bezieling is in feite de kers op de taart van de onderneming!”
Cruciale vraag is dan natuurlijk hoe je de passie die je als ondernemer hebt overbrengt op je medewerkers. Kuivenhoven heeft daar een pasklaar antwoord op: “Door te zijn wie je bent! Als mensen jouw enthousiasme voelen, nemen ze dat automatisch over. En ik geef mijn medewerkers veel vrijheid; ik wil dat het voor hen voelt alsof het bedrijf deels van hen is. Misschien dat ik op termijn nog wel een stap verder ga, door mijn kaderpersoneel ook aandelen te geven in mijn bedrijf.”
Geen bord in de tuin
Door het formeren van het managementteam – en het feit dat voor alle taken twee verschillende mensen verantwoordelijk zijn – kan het bedrijf volgens Kuivenhoven in feite los van hemzelf draaien. Dit geeft de ondernemer de ruimte om te focussen op het spotten van noviteiten. “Het bedrijf is nu in feite klaar voor een mogelijke toekomstige overname”, zegt de ondernemer. “Ik heb twee zoons, maar het ziet er op dit moment niet naar uit dat zij de kwekerij willen overnemen. Ik beweer niet dat het me niets doet als ze niet in het bedrijf stappen. Maar het is nu simpelweg niet aan de orde. Daarom ben ik twee jaar geleden ook andere opties onder de loep gaan nemen.”
Kuivenhoven sparde met meerdere adviseurs en collega’s over de toekomstmogelijkheden voor zijn bedrijf. Diverse opties passeerden de revue: overdracht aan een externe opvolger, fuseren én een bord in de tuin.
Verkoop van zijn bedrijf viel voor Kuivenhoven al snel af. “Dat voelde niet goed: ik vind dat mijn bedrijf té mooi en uniek is om een bord in de tuin te zetten. Ook speelt mee dat ik mijn mensen aan het werk wil houden. De optie om te fuseren, heb ik wel bekeken, maar staat niet bovenaan. Vooral omdat het lastig zal zijn om een bedrijf te vinden dat qua karakter en bezieling aansluit bij onze kwekerij. En dit zijn zaken die ik wel overeind wil houden.”
Jonge ondernemers in het vizier
De ondernemer zet daarom op dit moment in op het vinden van een externe opvolger voor zijn bedrijf. Concreet denkt hij aan jonge, agrarische ondernemers wiens ouderlijk bedrijf te weinig mogelijkheden biedt voor het waarmaken van hun ambities. “Het doorzetten van de naam Kuivenhoven is voor mij niet het belangrijkst”, onderstreept de teler. “Als we datgene wat we hebben opgebouwd maar kunnen voortzetten!”
Kuivenhoven heeft inmiddels al enkele jongens op het oog die wellicht belangstelling hebben om in het bedrijf te komen . “Binnenkort wil ik hen, en hun ouders, benaderen en leg ik hen gewoon de vraag voor.”
Wat de uitdaging extra groot maakt, is dat Kuivenhoven niet op zoek is naar één, maar naar twee potentiële opvolgers. “Een bedrijf als dit is te omvangrijk en ingewikkeld voor één ondernemer. Ook is het, wanneer je het samen doet, eenvoudiger om een goede balans tussen werk en privé te creëren.”
De teler is ervan overtuigd dat hij jonge ondernemers veel te bieden heeft, met name omdat hij een interessant productassortiment voert. Ook bieden de diverse samenwerkingsverbanden (zie kader) waarbij Kuivenhoven is aangesloten volop mogelijkheden voor verdere ontwikkeling. “Daarnaast is voor mijzelf de stap naar een verdere uitbreiding te groot – ik wil de productie de komende jaren bijvoorbeeld opschroeven door kassen te huren -, maar voor een toekomstige opvolger liggen hier zeker kansen.”
Stapje terug
Doel van Kuivenhoven is dat hij op zijn zestigste aan de zijlijn staat, maar er wel nog toe doet. “Ik realiseer me dat dit tegenstrijdig klinkt, maar hiermee bedoel ik dat ik de waan van de dag dan hopelijk nog meer heb kunnen loslaten. En ik wil ook een stapje terugdoen, om meer tijd voor mijn privéleven te krijgen. Maar tegelijkertijd heb ik enorm veel kennis, die ik nog kan en wil inbrengen, vooral op het gebied van productontwikkeling en -innovatie. De kans is groot dat ik tegen die tijd alleen hierop focus, aangezien ik op dit vlak echt iets kan toevoegen. Ook wil ik betrokken blijven om de bedrijfscultuur, de bezieling en de passie overeind te houden.”
‘Samenwerken versterkt bestaansrecht’
Kuivenhoven is een rasechte ‘samenwerker’: zijn overtuiging is dat ondernemers samen verder komen dan alleen. Om deze reden werkt Kuivenhoven bijvoorbeeld intensief samen met enkele collega-telers en een veredelaar van Helleborus en is hij aangesloten bij telersvereniging Addenda. “We werken als Addenda nauw samen met Schoneveld Breeding; zoiets lukt je als individuele teler nooit. Daarbij kunnen we samen grotere stappen zetten op het gebied van marketing en communicatie.”
Voor Kuivenhoven vormt de samenwerking binnen Addenda ook een soort ‘garantie’ richting afnemers. “Wanneer je begint met een nieuw product en dit slaat aan, komt het moment dat je moet opschalen. Je wilt je afnemers immers iets kunnen bieden. Dat kan niet alleen door zelf uit te breiden, maar ook door het product in te brengen in de telersvereniging.”
‘Leer van collega’s!’
Welke tip wil Kuivenhoven andere tuinders meegeven? “Ga in gesprek met collega’s, bijvoorbeeld via de mastersessies die worden georganiseerd vanuit Coalitie HOT”, benadrukt de ondernemer. “Deelname hieraan was voor mij heel waardevol. Maar je moet jezelf wel openstellen en kwetsbaar durven op te stellen, je zwakte laten zien. Dat is een must om een vervolgstap te kunnen zetten.”
Kuivenhoven leerde veel van de verhalen van collega-ondernemers. “Iedereen haalde wel zaken aan die waardevol waren voor mijn eigen ontwikkeling. Een eyeopener was ook dat ik op bepaalde vlakken veel verder ben dan collega’s dan ik dacht. Dit gaf mij zelfvertrouwen.”
