Brancheorganisatie Plantum waarschuwt veredelaars en vermeerderaars voor de gevolgen van een harde Brexit. In het donkerste scenario zijn de huidige EU-kwekersrechten vanaf 30 maart 2019 niet meer geldig in het Verenigd Koninkrijk (VK). „Een schrikbeeld voor veredelaars”, stelt juriste Judith de Roos van Plantum. Veredelaars doen er volgens haar daarom verstandig aan na te gaan of ze hun rassen nog wel in het VK willen vermarkten. „En ga snel je huidige licentiecontracten met het VK nalopen”, luidt haar advies.
„Wat staat er in je huidige licentiecontracten met het VK over de situatie waarin het huidige kwekersrecht afloopt? Wat moet er in dat geval gebeuren met het plantmateriaal, moet dat bijvoorbeeld worden teruggeleverd? Of is er sprake van een voortzetting van de licentie bij een harde Brexit?” Het zijn vragen die volgens De Roos zeer relevant zijn voor veredelaars. De juriste was op 20 april een van de sprekers tijdens een Brexit-bijeenkomst in Wageningen, georganiseerd door de Raad van Plantenrassen.
Veredelaars kunnen volgens Plantum ook kijken naar de landen waar de in het VK onder licentie geproduceerde planten (de eindproducten) naartoe geëxporteerd worden. „Misschien is het een optie om dan in die betreffende landen je kwekersrecht in te roepen. Dat kunnen uiteindelijk landen zijn, zoals Marokko of Egypte, waar het kwekersrecht minder goed is geregeld dan in de EU”, aldus De Roos.
EU-kwekersrecht vervalt, tenzij …
Plantum gaat uit van een harde Brexit, waarbij de huidige EU-kwekersrechten vanaf 30 maart 2019 niet meer geldig zijn in het VK. Daar is volgens De Roos echter een ’tenzij’ aan verbonden, namelijk tenzij het VK hierover afspraken maakt met de EU. Voor zulke afspraken zijn volgens De Roos drie opties. De eerste is dat het VK de EU-kwekersrechten blijft erkennen. „Maar dat is onwaarschijnlijk omdat de Britten juist niet gebonden willen zijn aan de EU-instituten, dus in dit geval de beslissingen van het CPVO en het EU-hof van Justitie die over kwekersrechten gaan.”
Overzetting naar Brits kwekersrecht
De tweede optie is dat er per ras een aanvraag komt tot overzetting naar Brits kwekersrecht. „Ook dit is een onwaarschijnlijk scenario omdat dit het Britse kwekersrechtbureau, dat relatief klein is, heel veel extra werk zou bezorgen”, aldus De Roos. Wat volgens Plantum het meest waarschijnlijk is, is de derde optie waarbij het VK alle EU-kwekersrechten automatisch overzet in Brits kwekersrecht. „Dat zal dan waarschijnlijk gebeuren met een overgangsperiode van drie jaar, zodat het Britse kwekersrechtbureau aan het begin geen ophoping van werk krijgt. Na die periode wordt bedrijven gevraagd of ze hun rechten daadwerkelijk overgezet willen zien worden of niet.” Deze optie heeft volgens Plantum de steun van veel Britse kwekers, boeren en betrokken ambtenaren.
