CO2 doseren bij phalaenopsis zinvol, behalve overdag

CO2 doseren in de nacht verhoogt de assimilatie, bloeirijkheid en het plantgewicht bij Phalaenopsis. Overdag CO2 doseren is alleen enigszins zinvol in de vroege ochtenduren en in de namiddag, de uren daartussen zitten de huidmondjes dicht.

De totale CO2 opname per etmaal kan bij phalaenopsis stijgen met 25 tot 35%, als je ’s nachts tot 800 ppm CO2 doseert. Dat betekent meer aanmaak van assimilaten. Bij testcultivar Sacramento leidde dit tot planten die zo’n 20% zwaarder zijn, meer vertakken en ruim 10% meer bloemknoppen hebben dan planten die tijdens de teelt geen extra CO2 kregen. Deze conclusies komen uit onderzoek van telersvereniging TTO (Tuinbouw Techniek Ontwikkeling) en Plant Lighting in de Demokwekerij Westland onder leiding van Inno-Agro.

In de proef werd dat tevens duidelijk dat phalaenopsis voor het overgrote deel de CAM-fotosynthese hanteert; in de nacht CO2 opnemen en opslaan en dat overdag omzetten in suikers.
Phalaenopsis kan bij de overgangen dag/nacht met hulp van lichtenergie kortstondig CO2 direct omzetten in suikers. Dan reageert hij als zogenoemde C3-plant.
Alleen in de opkweek werd geconstateerd dat CO2 doseren zinvol is om extra assimilatie te realiseren via C3-fotosynthese. De bijdrage aan de totale CO2-opname per etmaal is beperkt: 6%. In de afkweek is geen directe C3-fotosynthese gemeten.

In klimaatkamers van Demokwekerij Westland werden planten van cultivar Sacramento in tweevoud blootgesteld aan drie CO2-regimes: 400 ppm (geen CO2-dosering), 800 ppm en een ‘wisselbehandeling’: overdag 400 ppm en ’s nachts 800 ppm CO2. Tijdens de opkweek werd er per etmaal 12 uur CO2 gedoseerd en tijdens koeling en afkweek 15 uur. De proef liep van week 47 (2015) tot week 29 (2016) en begon met planten van 15 weken oud.

Overdag doseren heeft volgens de onderzoekers alleen zin als de huidmondjes langzaam sluiten (eerste uren in de ochtend) of openen (in de namiddag). Overdag CO2 doseren heeft geen nut in de 9-10 uur dat de huidmondjes van phalaenopsis dicht zitten. Phalaenopsis gaat dus vooral ’s nachts efficiënt om met CO2.
Mede met het oog op toekomstig gebruik van aardwarmte (waardoor externe CO2-bronnen nodig zijn) wilde Raymond van der Knaap van Optiflor graag meer weten over CO2 bij phalaenopsis. Van der Knaap, lid van telersvereniging TTO, zat samen de telers Erwin van Vliet (Levoplant), Henri Butterman (Pikoplant) en Maurice van der Hoorn (Van der Hoorn Orchideeën) in de begeleidingscommissie. Financiering (€114.648,-) kwam vanuit het programma Kas als Energiebron, met private bijdragen vanuit TTO en de gewascoöperatie potorchidee (samen circa 10%).

Meer info over het onderzoek vindt u in een filmpje en het eindrapport van het onderzoek