Het tv-programma ZEMBLA van de VARA stelt dat de Ethiopische medewerkers van het Nederlandse rozenbedrijf Sher leven in armoede. Het bedrijf zou ook belasting ontduiken en teveel water en schadelijke stoffen gebruiken. Vanavond is het item op tv.
Op de site van ZEMBLA is te lezen dat zij voor haar uitzending van vanavond in Ethiopië sprak met werknemers die gemiddeld 1 euro per dag verdienen en dat is volgens Caroline Wildeman van ontwikkelingsorganisatie Hivos vier keer te weinig om van rond te komen. Het watergebruik van Sher zou leiden tot het droogleggen van de nabij gelegen rivier, zodat het vee van dorpsbewoners daar niet meer kan drinken. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen Ethiopiërs in het noorden van dit land die vanwege droogte per week met vijf liter water per persoon moeten zien te overleven en rozen die gemiddeld zeven liter water per steel verbruiken. Sher produceert volgens ondervraagde deskundigen op ruim 600 ha dagelijks tussen de 3 en 4 miljoen rozen. Uit rapporten die ZEMBLA heeft ingezien, zou blijken dat in het afvalwater van Sher schadelijke stoffen voor het milieu zitten. Het laboratorium dat in opdracht van Zembla een bos Sherrozen analyseerde, trof daarin dezelfde pesticiden.
Fairtrade staat voor eerlijke handel en duurzaamheid. In een recent vertrouwelijk rapport spreekt Fairtrade volgens ZEMBLA haar zorg uit over de veel te lage lonen in de Oost-Afrikaanse rozensector. Sher heeft sinds vier jaar het fairtrade keurmerk. Op de vraag wat de consequenties zijn voor Sher vanwege het onderbetalen van de arbeiders, reageert Peter D’Angremond van Max Havelaar/Fairtrade In Zembla: “Het geweldige van Fairtrade is dat wij de tijd nemen en investeren om te werken aan een plan om naar een beter loon toe te gaan. Wij zijn er niet op uit om organisaties te decertificeren. Volgens Fairtrade voldeed Sher bij de laatste controle aan alle gestelde eisen, ook op het gebied van pesticiden.
Eigenaar Peter Barnhoorn van Sher wil niet voor de camera reageren. Schriftelijk laat hij ZEMBLA weten: “Het pesticiden gebruik is gelijk aan wat er in Europa is toegestaan. Bovendien hebben we Fairtrade- en andere certificaten. Dus is alles conform de eisen.”
Belasting
Sher zou tevens ‘trucs’ gebruiken om in Ethiopië belasting te ontwijken, stelt belastingeconoom Boudewijn Janssen in ZEMBLA. Uit het jaarverslag van 2014 concludeert hij dat Sher geld leent van de eigenaren van het bedrijf, tegen een rentetarief van 9 procent. Deze rente wordt afgetrokken van de winst en daarover wordt dus geen belasting betaald. Een andere belastingtruc van Sher is volgens Janssen het zogeheten activeren van de eigen merknaam op de balans. De eigen merknaam krijgt daarmee geldwaarde die weer van de winstbelasting kan worden afgetrokken. Janssen zegt in de ZEMBLA: “Ze zoeken de randen op van wat legaal is toegestaan. De Nederlandse belastingdienst zou daar wellicht doorheen prikken, maar de Ethiopische belastingdienst niet.”
Via een anonieme Ethiopische bron ontving ZEMBLA de belastinggegevens van Sher. Daaruit blijkt dat het bedrijf over 2011 tot en met 2015 in totaal 4,2 ton belasting heeft betaald en de jaarlijkse omzet is gemiddeld 50 miljoen euro. Peter Barnhoorn laat desgevraagd schriftelijk weten dat van belastingontwijking of –ontduiking geen sprake is.
Het item met de titel Hollandse handel, is woensdag 18 mei 2016 te zien om 21:15 uur bij de VARA op NPO 2
