Een nieuwe warmtewet dwingt bedrijven restwarmte te leveren. Een stimulans van CO2-levering aan glastuinbouw blijft nog uit.
Minister Eric Wiebes van Economische Zaken heeft de energiesector genoeg leesopdrachten gegeven voor de zomer. Met het wetsvoorstel Warmtewet 2 en de ‘Rijksvisie marktontwikkeling voor de energietransitie’ zijn de contouren van het nieuwe energiebeleid zichtbaar. Daarmee komen wel de instrumenten (zoals tariefsystematiek) beschikbaar voor de grote warmtenetten in Zuid-Holland naar glastuinbouw en steden.
Of andere grote plannen met restwarmte, zoals van Moerdijk naar kassen in Prinsenland, hiermee een duw in de rug krijgen, is niet duidelijk. Daar hikken de partijen aan tegen hoge aanvangsinvesteringen.
Datacentra moeten warmte leveren
In de tekst van de Warmtewet 2 die ter consultatie ligt, onderstreept Wiebes in ieder geval duidelijk het belang van warmtenetten, al is het maar om overschotten van zonne- en windenergie op te vangen. Gemeenten krijgen een centrale rol om een warmtebedrijf aan te wijzen voor een lokaal warmtenet. Wiebes wil een afnamerecht introduceren om bedrijven te dwingen iets met restwarmte te doen. Dat geldt ook door datacentra, waar nu nog nauwelijks warmte wordt gewonnen voor verwarming van kassen. Als warmtebedrijven een netwerk aanleggen en de uitkoppelkosten betalen, moeten bedrijven de restwarmte afgeven. Een verbod op het vernietigen van restwarmte acht Wiebes een stap te ver. Ook komt er een aansluitplicht voor duurzame warmtebronnen. Gemeentes krijgen een coördinerende rol via omgevingsplannen.
Warmteprijs in fases wijzigen
Een belangrijke wijziging is de tariefstructuur. Nu leiden tarieven voor warmte tot veel discussie, omdat ze niet gebaseerd zijn op werkelijke kosten, maar gasgerelateerd. Met dit wetsvoorstel wordt stapsgewijs een meer kostengebaseerde tariefsystematiek ingevoerd. Consumenten betalen niet meer voor hun warmte dan de kosten die nodig zijn voor die warmtelevering.
Glastuinbouw Nederland bestudeert het wetsvoorstel en de ‘Rijksvisie marktontwikkeling voor de energietransitie’ en komt eind deze week met een reactie. Dat laatste document lijkt voorlopig niet antwoord te geven op het knelpunt dat Glastuinbouw Nederland signaleert: De stimulans van opslag van CO2 haalt het momentum weg voor groei van CO2-levering aan de glastuinbouw. Mogelijk wordt in 2021 in de SDE++ regeling wel een stimulans voor CO2-levrering opgenomen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) werkt nu aan een doorrekening.
Ambitie aardwarmte behoudend
Het Platform Geothermie vindt het belangrijk dat lokale en regionale overheden een belangrijke sturende rol krijgen. Eerder deze maand noemde de koepel voor aardwarmtebedrijven de doelstellingen van Wiebes voor geothermie behoudend. Wiebes verwacht dat de ontwikkeling pas in 2030 echt van de grond komt.